Bugun...



Koronavirüs günlerinde i?çi haklar?n?n savunulmas?...

Koronavirüs salg?n? birçok ülkede oldu?u gibi ülkemizde de çal??ma ?artlar?n? de?i?tirdi. ?çinde bulundu?umuz dönemde, kanunlara göre i?çi ve i?veren haklar?n? yorumlayan ?stanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesinden Dr. Ö?r. Üyesi Ender Demir, i?verenin ucu aç?k ücretsiz izin veremeyece?ini, k?sa çal??ma ödene?i alan i? yerlerinin ise i?çi ç?karamayaca??n? belirtti.

facebook-paylas
Tarih: 02-04-2020 16:04

Koronavirüs günlerinde i?çi haklar?n?n savunulmas?...

Koronavirüs salg?n? hayat?n her alan?n? oldu?u gibi i? hayat?n? da etkiledi. De?i?en çal??ma ?artlar? pek çok soruyu da beraberinde getirdi. ?çinde bulundu?umuz dönemde i?çi ve i?veren haklar?na dair aç?klamalarda bulunan ?stanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesinden Dr. Ö?r. Üyesi Ender Demir, “Kanunlara göre i?veren, i?çiyi ucu aç?k ?ekilde ücretsiz izne ç?karamaz” dedi. ??çinin uzaktan çal???rken koronavirüs olmas?n?n i? kazas? say?labilece?ini belirten Demir, k?sa çal??ma ödene?i alan i?letmelerin ise i?çi ç?karamayaca??n? ifade etti.

Ucu aç?k ücretsiz izin verilemez

??verenin kar??l?kl? anla?ma olmadan, i?çiyi zorla ücretsiz izne ç?karamayaca??n? belirten Demir, “Bu durumu, i?veren taraf?ndan i?çinin i? akdinin hakl? ve geçerli bir neden olmaks?z?n feshedilmesi olarak kabul ediyoruz. Ücretsiz iznin sona erece?i tarih mutlaka belirtilmelidir, ucu aç?k bir ?ekilde ücretsiz izin verilemez. ??çi böyle bir durumda ihbar, k?dem tazminat? talep edebilir ve i?e iade davas? açabilir” diye konu?tu. Y?ll?k ücretli izin kullan?m?na ili?kin karar ve takdir yetkisinin i?verene ait oldu?unu belirten Demir, “Dürüstlük ilkesi gere?i, i? yo?unlu?un önemli ölçüde azald??? veya durdu?u bu günlerde i?verenin talep etmesi halinde i?çilerin, y?ll?k ücretli izinlerini kullanmalar? gerekir” dedi.

??sizlik ödene?inden nas?l yararlan?l?r?

Kendi istek ve kusura d???nda i?siz kalan ki?ilerin i?sizlik ödene?inden faydalanma hususlar?na de?inen Demir, “Örne?in i? akdini hakl? nedenle fesheden, i? akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün i? akdine tabi olan, i? akdinin feshinden önceki son üç y?l içinde en az 600 gün süre ile i?sizlik sigortas? primi ödemi? olan, i? akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yak?n ??KUR birimine ?ahsen ya da elektronik ortamda ba?vuran i?çinin i?sizlik ödene?inden faydalanabilir” diyerek sözlerini sürdürdü.

??çiye tazminat hakk?

??çiye ücretsiz izin kulland?r?lmas? veya k?sa çal??ma ödene?i verilmesinin, i?çinin haklar?n? örtülü olarak erozyona u?rataca??n? belirten Demir, bu durumda i?çinin, i? akdini hakl? nedenlerle feshedebilece?ini ifade etti. Demir, bu durumda i?çinin k?dem tazminat? hakk? kazanaca??n? ve ko?ullar? yerine getiriyorsa i?sizlik sigortas?ndan da faydalanabilece?ini dile getirdi.

K?sa çal??ma ödene?inden faydalanman?n ko?ullar?

26 Mart’ta ç?kar?lan Torba Yasa ile k?sa çal??ma ödene?inin ?artlar?n?n k?smen kolayla?t?r?ld???n? i?aret eden Demir, k?sa çal??ma ödene?inden faydalanma ko?ullar?n? hakk?nda ?unlar? söyledi: “?lk olarak i?çinin en az 60 gündür ayn? i? yerinde çal???yor olmas? gerekiyor. ?kinci olarak ise son 3 y?l içinde i?çi ad?na en az 450 günlük i?sizlik sigortas? pirimin yat?r?lm?? olmas? laz?m. ??çi bu iki ?art? sa?lam?yorsa k?sa çal??ma ödene?inden faydalanamayacak. K?sa çal??ma ödene?i, i?çinin ayl?k brüt ücretinin en fazla yüzde 60’? kadar oluyor. Üst limiti ise asgari ücretin 1 buçuk kat?. Yani i?çiler en az bin 700 lira en fazla 4 bin 400 lira alabilecek” diye konu?tu.

Ödene?in üstüne ekleme yap?labilir

K?sa çal??ma ödene?inden faydalanan i?verenlerin, i?çinin ma?dur olmamas? için aradaki fark? ödemesinde bir sorun yaratmayaca??n? belirten Demir, “Bu konuda kanunen herhangi bir engel yok. Fiili çal??ma sürece i?veren, k?sa çal??ma ödene?i al?p aradaki maa? fark?n? kendi kapatabilir. Böylece i?çi daha az ma?dur olur” dedi. 

??çi ç?karan i?verene yap?lan ödeme geri al?n?r

K?sa çal??ma ödene?inin süresinin en fazla üç ay oldu?unu hat?rlatan Demir, “Torba Yasa ile Cumhurba?kan? Say?n Recep Tayyip Erdo?an’a yetki verildi, kendisi bu süreyi Aral?k 2020’ye kadar uzatabilir. ??veren, k?sa çal??ma ödene?ini geçmi?e dönük olarak da talep edebilir. Çünkü düzenleme 29 ?ubat 2020 itibariyle yürürlü?e girdi. Bahsi geçen k?sa çal??ma ödene?inden faydalanmak isteyenlere, i?çi ç?karmama ?art? getirildi. Bu ödene?i alm?? firmalar?n i?çi ç?kard???n?n tespit edilmesi durumunda yap?lan ödemeler firmadan geri talep edilir” diye konu?tu.

Ahlaka ayk?r? davranan i?çi, i?ten ç?kar?labilir

??verenin tek bir istisnai durumda i?çiyi i?ten ç?karma hakk?na sahip oldu?unu belirten Demir, “??çinin iyi niyet kurallar?na ayk?r? davranmas? durumunda i?ine son verilebilir. ??verene hakaret etmek, do?ruluk ve ba?l?l??a uygun olmayan davran??ta bulunmak bu davran??lara örnek olarak gösterilebilir. Bu durumlarda bile i?verenin, i?çinin ahlaka ayk?r? davrand???n? ispatlamas? gerekir. Bunun d???nda i?veren hiçbir nedenle i?çi ç?karamaz” ifadelerini kulland?.

Tüm tedbirler al?nmak zorunda

2012 y?l?nda yürürlü?e giren ?? Sa?l??? ve Güvenli?i Kanunu’na göre i?verenin bütün önlemleri almak zorunda oldu?unun alt?n? çizen Demir, “Koronavirüs salg?n? nedeniyle i? yerlerinin düzenli aral?klarla dezenfekte edilmesi, sosyal mesafenin de korunmu? olmas? gerekiyor. E?er bu tedbirler al?nmam??sa i?çiler aras?nda yak?nl?k varsa ve ciddi bir tehlike söz konusuysa i?çi bu durumda çal??maktan kaç?nabilir ve ücretini almaya da hak kazan?r” dedi.

Uzaktan çal??an i?çinin koronavirüse yakalanmas? i? kazas? olarak kabul edilebilir mi?

??yerinde veya i?i yürütme esnas?nda i?çiye bedenen veya ruhen zarar veren her türlü olay?n i? kazas? oldu?unu dile getiren Demir, “Bu durumda uzaktan çal??an i?çinin koronavirüse yakalanmas? i? kazas? olarak kabul edilebilir. Burada önemli olan kazan?n mesai saatleri içinde, i?in yürütümü esnas?nda meydana gelmesidir. ?? kazas?na u?rayan i?çi, geçici i? göremezlik ödene?i, sürekli i? göremezlik geliri, hak sahipleri ise ölüm gelirinden faydalanabilir” diyerek sözlerini noktalad?.

 







Etiketler :

İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK DİĞER TOPLUM Haberleri

YUKARI YUKARI