Özbekistan Mektubu / Zafer KARADAĞ

Bugün Atayurdumuz Özbekistan'da moraller bozuldu. Çünkü Corona ile mücadele kapsamında, sabır ve kararlılıkla sürdürülen 78 günlük karantina sonrası, 1 Haziran'dan itibaren sosyal ve ekonomik yaşamda uygulanmaya başlanan normalleşme süreci, ağır bir bedeli de yanında getirdi. Son 38 günlük verilere bakınca, salgının başladığı ilk aylardan bile daha hızlı artan yeni vaka sayıları ve vefatlar nedeniyle gidişat iç karartmaya başladı.

Bu arada, komşu Kazakistan'da tam bir felaket yaşanmaya başlaması, ağzına kadar dolu hastanelerin mecburen kapılarını kapatarak, dışarıda bekleyen yüzlerce hastayı kaderine terk etmesi, hatta o hastalardan bazılarının hastanenin kapısında ölmesi, sadece insanların ve şirketlerin değil, sağlık sistemlerinin de iflas edebileceğinin canlı bir örneği oldu.

ORTA ASYA ÜLKELERİNDE KORONA DALGASI

Öte yandan, diğer komşular Kırgızistan, Tacikistan ve Afganistan da, adeta adı konmayan bir “2. Corona Dalgası”nın önünde savrulmaya başlayınca, karamsarlık had safhaya ulaştı. Özellikle Kazakistan’dan gelen o kahredici haberler ve videolar, Özbek kardeşlerimizde; "acaba bizim sağlık sistemimiz de böyle çöker mi?" endişesine yol açınca, hükümet bugün acil bir karar aldı ve noktayı koydu!

Halkın paniğe kapılmadan ihtiyaçlarını giderebilmesi ve işyerlerinin de çalışanlar için gerekli düzenlemeleri yapabilmesi için yarın akşama kadar süre tanıyan hükümet, 10 Temmuz’dan 1 Ağustos’a kadar ülke genelinde 2. Karantina uygulaması yapılacağını açıkladı. Aslında şu bir gerçek ki, 38 gün önce başlayan normalleşme süreci, durma noktasına gelen sanayi ve ticarete can suyu olmuştu.

Böylece tekrar dönmeye başlayan ekonomi çarkının dişleri olan işçiler, memurlar, esnaflar ve irili ufaklı şirketler sayesinde, Halkın yüzü yeniden gülmeye başlamıştı.

HER ÖLÜMÜN ARDINDA, ACI VE GÖZYAŞI VAR

Ancak Türkiye’de olduğu gibi Özbekistan’da da her gün açıklanan yeni vaka ve vefat sayıları, sadece rakamlardan oluşmuyor, her birinin arkasında acı var, gözyaşı var, çaresizlik var… Keşke ekonomik verilerdeki artış, aşağıdaki acı tabloda göreceğiniz Corona verilerini bertaraf edebilse, ama etmiyor, edemiyor!

Özbekistan’da ilk Corona vakasının tespit edildiği 15 Mart ile normalleşme sürecinin başladığı 1 Haziran tarihleri arasındaki 78 günde toplam vaka sayısı 3.623 iken, “normal” geçen 38 gün sonra bugün, yüzde 203 (ikiyüzüç) artışla 10.982’ye ulaştı. Yine son 38 gündeki ölümlere baktığımızda ise, ilk 78 güne (hem de iki kat daha uzun olmasına rağmen) göre yüzde 180 (yüzseksen) arttığını görüyoruz!

Neresinden bakarsanız bakın, 5 haftada ortaya çıkan bu artış hızı korkunç! Demek ki tedbir alınmazsa vaka ve vefat sayılarındaki artış, ikinci 78 günün sonunda yüzde 400’ü de geçecek.

ÖZBEKİSTAN’DA İKİNCİ KARANTİNA KARARI

Bu nedenle, tereddüt etmeden 2. karantina kararını alan Özbekistan Hükümetini takdir ve tebrik ediyorum, tabii ki “önce can!” Bravo Özbeklere!

Yeri gelmişken bir hatırlatma yapayım, uluslararası uçuşlar kapsamında ilk izin verilen ülkelerden biri olan Kazakistan’dan Antalya’ya gelen ilk uçaktan inen yolculardan 12 kişide Corona testi pozitif çıktığı için hemen tedavi altına alındılar. Ne dersiniz? Onlar hakikaten güneş-deniz-kum için mi gelmişlerdi?..

Eğer “keşke bir an önce gelseler” diye yollarını gözlediğimiz turistler için gerçekten(!) etkin tedbirler alınmazsa, Ağustos’ta normalleşmeden anormalleşmeye geçiş yaparız… Ekonomi tabii ki önemlidir, 43 yıldır ekmeğini ticaretten çıkaran bir işadamı olarak aksini söylemem de, dinlemem de… Hatta güzel bir Türk atasözü der ki; “mal, canın yongasıdır.”

Eğer canım giderse, yongayı ne yapayım, ben? Velhasılı şu acı gerçeği hatırlamak ve hatırlatmakta yarar görüyorum; ekonomik kayıplar telafi edilebilir ama corona kayıplarımız asla!..

Virüslerden ırak, sağlıklı ve huzurlu günler dilerim.

Selam ve sevgilerimle.

Zafer KARADAĞ
www.harclik.net
8 Temmuz 2020, Taşkent