Konuk Yazar: Nazan Ba?/?leti?im Koordinatörü

Foto?raflar: Özer Akdemir

Gezegenimiz üzerindeki canl? ya?am?n? bütünüyle tehdit eden iklim krizi, gün geçtikçe derinle?erek etkisini art?r?yor. Kalk?nmay? yaln?zca ekonomi ba?lam?nda dikkate alan politikalar, insan?n ihtiyac?ndan fazlas?na sahip olmas?n? merkezine alan sistem ve denetimden uzak üretim-tüketim süreçleri nedeniyle gezegenin s?n?rlar? göz ard? ediliyor. Tüm bu sebeplerle bugüne kadar ekosisteme geri dönü?ü olmayan zararlar verildi ve verilmeye devam ediyor.

Yap?lan ara?t?rmalar, toplumun en k?r?lgan kesimlerinin ya?am?n? sürdürdü?ü alanlar?n, enerji, maden, ula??m gibi projeler sebebiyle en a??r çevresel sonuçlara maruz b?rak?ld???n? ortaya koyuyor.

Tüm dünya süregiden sosyal adaletsizli?in, çevre adaletinin de sa?lanamamas?yla birle?erek daha da derinle?ti?ine ?ahit oluyor. Dünyan?n her yerinden çevre aktivistleri ise, iklim krizinin etkisini azaltmak üzere ormans?zla?maya, arazi tahribat?na, kirlili?e ve monokültür tar?ma kar?? mücadele ediyor.

DO?A SAVUNUCULARINA YAPILAN SALDIRILAR

Ancak Uluslararas? Sivil Toplum Kurulu?u Global Witness, 2020 y?l?nda yay?mlad??? raporda, 227 ya?am savunucusunun ya?am haklar?n?n elinden al?nd???n? aç?klam??t?. Kaybetti?imiz insanlar?n ço?u yerli halklardan ve do?ayla uyumlu ya?am sürdüren bireylerdendi. Türkiye’de de 2017 y?l?nda ormanlar?n? korumak için verdikleri çevre mücadelesi nedeniyle u?rad?klar? silahl? sald?r?da Büyüknohutçu çifti hayatlar?n? kaybetmi?ti.

Günümüzde art?k afet boyutuna ula?an kazalarla (?ebinkarahisar ve Ayval?k’ta maden at?k baraj? kazas?, vb.) topra?a, havaya ve suya kar??an a??r kirleticiler, en temel insan haklar?ndan olan sa?l?kl? bir çevrede ya?ama hakk?n? ihlal ediyor. Yerel halk, bir yandan çevre tahribat?n?n yol açt??? sa?l?k sorunlar?, can kay?plar? ve yoksullukla mücadele ederken bir yandan da ya?am alanlar?n? korumaya çal???yor. Çanakkale’de, Bursa Kirazl?yayla’da, Antalya’da, Mu?la Akbelen’de, Mara?’ta, ??rnak’ta, Bart?n’da insanlar, çevre mücadelesinde yer ald?klar? için, a??r maddi ve manevi bedeller ödüyorlar.

Ç?NE ?LÇES?NDEK? SALDIRI

Son olarak Ayd?n’?n Çine ilçesinde, evlerine 60 metre mesafedeki maden oca??na kar?? mücadele eden Co?kun ailesinin kendi evlerinde silahl? sald?r?ya u?ramas? ve tehdit edilmesi kayg?lar? daha da art?rd?.

Türkiye Anayasas?’n?n 56. maddesine göre çevreyi korumak sadece bir yurtta?l?k görevi de?il, herkesin görevidir. Yine Anayasa’n?n 17’nci maddesi gere?i herkes, ya?ama, maddî ve manevî varl???n? koruma ve geli?tirme hakk?na sahiptir. Ayr?ca bir amaca dayal? ve hedef gözeterek silahl? sald?r? düzenlemek sadece suç de?il, evrensel hukuka göre insanl?k suçudur.

TEMA Vakf? olarak 950 bini a?k?n çevre gönüllümüzle birlikte, her gün çevreyi korumak ve çocuklara daha ya?anabilir bir ülke b?rakmak için çal???yoruz. 1992 y?l?ndan bu yana, her zaman do?adan, ya?amdan ve ya?atandan yana olduk, olaca??z. Yetkili tüm kurum ve kurulu?lar?, Co?kun çiftine sahip ç?kmaya ça??r?yoruz. Yarg?n?n bu sald?r?y? gerçekle?tirenlere gere?ini yapaca??na inan?yor, Co?kun ailesine TEMA Vakf? olarak geçmi? olsun dileklerimizi iletiyoruz.