Mehmet Erdal / Datça

Kardok Derne?i, Mu?la Çevre Platformu, Ekoloji Birli?i, ?klim Adaleti Koalisyonu taraf?ndan “Mu?la'daki termik santrallerin kapat?lmas? talebi” ile olu?turulan kervan bugün iki koldan Datça'n?n Betçe Bölgesinde Yaz?, Cumal?, Pakamutbükü ve Mesudiye, di?er yandan K?zlan, Karaköy ve Re?adiye Mahallelerinde kahve toplant?lar? yaparak, yürüyü? ile ilgili bilgilendirici bildiriler, bro?ürler da??tarak yola ç?kt?; saat 14.00'te de Datça merkezde Berkin Elvan Heykeli önünde bir bas?n aç?klamas? gerçekle?tirildi.

Bas?n aç?klamas?n? okuyan MUÇEP gönüllüsü Ayhan Çelik Datça'dan yola ç?kan bu kervan?n 20-28 Ekim tarihleri aras?nda her gün bir yere u?ramak kayd?yla s?ras?yla Marmaris, Akyaka, Mu?la/Mente?e, Yata?an, Milas, Bodrum, Ören ve son olarak da 9. günü Akbelen'e ula?aca??n? söyledi.

Ayhan Çelik bu yürüyü?ü ba?latma nedenlerini de ?öyle aç?klad?. “Konu çok bilinmiyor ama Mu?la'da var olan termik santraller 30 y?ld?r hukuksuz olarak faaliyet yürütüyorlar; hem ulusal hem de Uluslar aras? mahkemeler bu tür termik santrallerin hem insan sa?l???na zarar verdi?ine hem de çevrede tahribat yapt???na dair kararlar alm?? durumdalar. Bu kararlara ra?men bu santraller faaliyetlerine devam etmektedirler...

Biz bu gerçe?i duyurmak istedik. Onun için bu yürüyü?ümüze 'Adalet' ad?n? koyduk. Bu kadar yarg? kararlar?na ra?men santraller 30 y?ld?r çal??t?r?l?yorlar ve hala insanlara, çevreye do?rudan ve dolayl? zararlar? devam ediyor. Bu duruma kar?? bir ses ç?karmak gerekir dedik. Amac?m?z bu konuda bir fark?ndal?k yaratmak, verilen yarg? kararlar?n?n uygulanmad???n? göstererek siyasi iktidar? bu yarg? kararlar?n? uygulamaya zorlamak istiyoruz.”

 “MAHKEME KARARLARINI UYGULA, TERM?K SANTRALLER? KAPAT!” diyerek ba?layan bas?n aç?klamas?nda ise ?unlar dile getirildi:

“Mu?la'daki termik santrallerin kapat?lmas? talebi, hukuk devleti ilkesi gere?idir. Mu?la bölgesindeki Kemerköy, Yeniköy ve Yata?an termik santralleri için Ayd?n ?dare Mahkemesi 1996 y?l?nda kapatma karar? vermi?, Dan??tay yap?lan itiraz? reddederek kapatma karar?n? onaylam??t?r. Santrallerin bu yarg? kararlar?na ra?men i?letilmeye ?srar edilmesi üzerine ba?vurulan AIHM de 2005 y?l?nda Türkiye mahkemelerinin verdi?i karar? onaylam??t?r. Anayasada hukuk devleti yazmas?na kar??n yakla??k 30 y?ld?r bu mahkeme karar? uygulanm?yor, uluslararas? hukuk hiçe say?l?yor. Hukuk tan?maz bir anlay??la bu santrallerin devam eden faaliyetleri sonucunda ortaya ç?kan sa?l?k sorunlar? nedeni ile binlerce insan?m?z vaktinden önce ölmeye devam ediyor. Ormanlar?m?z, zeytinliklerimiz, köylerimiz, su kaynaklar?m?z yok edilmeye devam ediyor. Kömürle çal??an santrallerin insan sa?l???na ve do?aya verdi?i zararlar, y?llar boyunca hem bilimsel ara?t?rmalara konu oldu, hem kamuoyuna duyuruldu.

Ormanlar?n en önemli karbon yutan alanlar? oldu?u ve kömürle çal??an termik santrallerin iklim krizini h?zland?rd??? bilinen bir olgu. Bu gerçe?e ra?men termik santrallere kömür sa?lamak üzere ormanlar?m?z yok ediliyor. Bu ak?l tutulmas?n?n son örne?ini Akbelen orman?n?n kesilmesi ile ya?ad?k. Mahkeme kararlar? uygulanm?? olsa a?açlar?n kesilmesi gerekmeyecekti.

Bütün bunlar yetmezmi? gibi, hepimizin ödedi?i vergilerle katk?da bulundu?umuz bütçeden santral i?letmecilerine çe?itli adlar alt?nda önemli kaynaklar aktar?l?yor. Mahkeme kararlar?n?n uygulanmamas?, kolluk kuvvetlerinin ?irketlerin özel güvenlik gücü gibi davranmas? da buna eklendi?inde, devletin kamu yarar?ndan çok ?irketlerin ç?kar?n? kollad??? ortaya ç?kmaktad?r. Bunu kabul etmiyoruz.

Mu?la’da, üretilen elektrik enerjisine Türkiye’nin ihtiyac?n?n oldu?u, santrallerde elektrik üretilmezse Ege'nin elektriksiz kalaca?? söyleniyor. Mu?la’daki termik santrallerin kurulu elektrik üretim kapasitesi 1.680 mw, Türkiye ölçe?inde Bakanl???n aç?klad??? toplam kurulu güç 105.417 mw’t?r. Yani Mu?la’daki santrallerin toplam elektrik üretimindeki pay? %1 civar?ndad?r. Bu veriler, söylenen yalan? ortaya koyuyor.

Santraller kapat?l?rsa binlerce emekçinin i?siz kalaca?? do?ru de?ildir. Santrallere ödenen kamu mali kaynaklar? santrallerde çal??anlar? rahatça geçindirmeye yeter de artar. Kaynaklar?m?z emekçileri ve do?ay? koruyacak ?ekilde adil da??t?ld???nda, santrallerde çal??an emekçiler için do?ayla dost i? imkanlar? yarat?lmas? mümkündür ve bunu talep ediyoruz.

Termik santrallere kömür sa?lamak üzere Milas’ta ve Yata?an’da aç?lan kömür madeni ocaklar?n?n su kaynaklar?n?n yok olmas?na ve kirlenmesine yol açt???n? biliyoruz. Tüm do?al varl?klar için ya?amsal bir kaynak olan suyun, hukuksuz bir ?ekilde faaliyetine devam eden ya?am dü?man? santrallerin türbinlerine so?utma suyu olarak tahsis edilmesine yeter diyoruz.

Yata?an, Yeniköy, Kemerköy üçgeni antik ça?da Karia olarak adland?r?lan bölgenin parças?d?r. Bu alanda termik santrallere kömür sa?lamak için aç?lan kömür sahalar? dünyan?n ortak kültür miras? olan arkeolojik sit alanlar?n? yok ediyor. Sit alan? ilan edilerek yerinde korunmas? gereken kültürel miras, santralleri i?leten ?irketlerin insaf?na b?rak?larak 'kurtarma kaz?s?' ad? alt?nda yürütülen çal??malar sonunda yok ediliyor, kaz?larda bulunan kültür varl?klar?ndan yaln?zca birer örnek müzelere ta??n?yor. En son ?kizköy-I??kdere'de ola?anüstü zengin kültürel miras bu ?ekilde yok edildi, ?imdi Akbelen'de benzer bir kültür katliam?n?n haz?rl?klar? sürdürülüyor.

Tüm dünyada iklim krizinin a??r sonuçlar? ya?an?yor. ?klim de?i?ikli?inin önde gelen sorumlusu olan fosil yak?tla çal??an termik santrallerden h?zla ç?k?? için planlar yap?l?yor. Türkiye de Paris ?klim Anla?mas?na taraf olan ülke olarak bu sorumlulu?u ta??maktad?r. Hal böyle iken, ülkemizde tam aksi yönde bir politika izleniyor. Yeniköy, Kemerköy ve Yata?an termik santralleri hukuk devleti ilkeleri çi?nenerek mahkeme karar?na ra?men çal??maya devam ettiriliyor, ya?am alanlar? yok edilen bölge insan?, insanl?k d??? ko?ullarda ya?amaya mahkûm 1 ediliyor. Mu?lal?lar ve Türkiye yurtta?lar? olarak bu hepimiz için utanç vericidir.

Yurtta?lar, yurtta?lar? temsil eden kurumlar olarak Mu?la'da, Kazda?lar?’nda, Karadeniz’de, Cudi’de, Dikmece’de, Sinop’ta, Akkuyu’da kapitalizmin yaratt???, devletin yan?nda yer ald??? ekolojik y?k?mlar? kabul etmiyoruz, etmeyece?iz.

?kizköylüler, Çamköylüler, Karacahisarl?lar, Milasl?lar, Yata?anl?lar, Mu?lal?lar ve tüm Türkiye bu hukuksuzlu?a yeter art?k diyoruz! Bu utançla daha fazla ya?amak istemiyoruz. Anayasada yazan hukuk devleti ilkesine dönülsün ve mahkeme karar? uygulans?n, bu santraller derhal kapat?ls?n. Do?an?n ve insan?n sömürülmesine son verilsin. Cennet Mu?la'n?n bir avuç sermaye sahibini daha fazla zengin etmek için cehenneme çevrilmesine daha fazla tahammülümüz yok.

Kamuoyuna sayg? ile duyuruyoruz.”

Ak?am saat 17.00'de Datça Demokrasi Evi'nde termik santraller, zararlar?, uygulanmayan yarg? kararlar? ve yola ç?kan “Adalet Kervan?” ile ilgili bir sunum yap?ld?ktan sonra forum gerçekle?tirildi. Forum'da kat?l?mc?lar görü?lerini ve önerilerini dile getirdiler.