Yüksel I??k

Mustafa Kemal’in, “Nutuk” için yapt??? tan?md?r bu!

Öyledir, Nutuk, “mazi olmu? bir devrin hikâyesidir”.

Bununla birlikte gelece?e ???k tutmak amac?yla her bir sözcü?ü üzerinde günlerce çal???lm?? bir hikâyedir.

Bu öyle bir hikâyedir ki okudu?unuzda kendinizi bir anda Erzurum ya da Sivas Kongresi’nin o hararetli ortam? içinde bulabiliyorsunuz. Mangal Da??ndaki ?iddetli çat??malar?, zaferin geri dönülmez ba?lang?c? kabul edilen Duatepe’deki öne at?lmalar? da…

Bugün içinden ç?k?lmaz hale getirilen e?itim ve ö?retim sisteminin hangi ko?ullarda modernize edildi?ini ya da içinde bulundu?umuz günlerde art?k i?lemez hale geldi?i aç?k olan ekonominin ray?na girebilmesi için toplanan ?zmir ?ktisat Kongresini görürsünüz o “hikâye”nin içinde.

Biz Nutuk’u, Mustafa Kemal Atatürk’ün, CHP’nin 2. Büyük Kurultay?nda yapt??? tarihi konu?ma olarak biliyoruz.

Günlerce sürecek kadar uzun, olaylar? ayr?nt?lar?yla anlatacak kadar tarihi ve dersler ç?kart?lmas? gerekti?i kadar siyasi bir metindir Nutuk.

TAR?H?N GÖRDÜ?Ü EN UZUN H?TABET METN?!

CHP 2. Kurultay?, 15 Ekim 1927 günü ba?lam??t?.

Tarih, Atatürk’ün kürsüye saat 10.00 gibi ç?kt???n? yaz?yor.

Kürsüdeki hitab?n?n, toplam 36 saat 31 dakika sürdü?ünü biliyoruz.

Dile kolay, tam alt? gün boyunca “nutuk atm??”!

San?r?m dünyan?n “en uzun hitabet metni” unvan?na sahip.

Her ne kadar biz ondan dersler ç?kartmakta tembel davran?yorsak da, “nutuk” nedeniyle tarih Mustafa Kemal’in hakk?n? kitab?n orta yerine kaydetmi?; ben kendilerinden hiç bahsedilmeyen Kurultay kat?l?mc?lar?n? da hat?rlatmak istiyorum.

De?il mi ki 6 gün, 36 saat 31 dakika boyunca hiç k?p?rdamadan Atatürk’ü dinlemi?ler ve yeri geldikçe co?kulu alk??larla destek vermi? olmalar? hat?rlanmaya de?mez mi?

Bu arada hat?rlatmakta fayda var; CHP’nin eski kongre ve kurultaylar? günlerce sürermi?; örne?in söz konusu 2. Kurultay tam sekiz gün sürmü?.

Bugün “hacimli bir kitap” olarak tan?mlayabilece?imiz Nutuk’un haz?rlanmas?n?n, büyük bir emek gerektirdi?i aç?k.

Tutarl? bir bütünlük olu?turmak için sahici bir ar?iv taramas? yap?ld??? anla??l?yor.

Mustafa Kemal’in haz?rl?kla bizzat ilgilendi?i tart??ma götürmez ama zaman zaman bu tarz haz?rl?klara kat?lm?? birinin tecrübesiyle diyebilirim ki bütün bu haz?rl?klar? yaln?z ba??na yapt??? söylenemez.

“Tarih, kahramanlar? anlat?r”; iyi ki de anlat?r. Bununla birlikte unutmamam?z gereken gerçek ?u ki kahraman?n tarihte hak etti?i yer almas?n? sa?layan “isimsizler”dir.

Yeri gelmi?ken bugüne dek kendilerinden hiç bahsedilmeyen pek çok isimsizin eme?inin hakk?n? da verelim.

NUTUK’UN ÖNEM?!                                          

Nutuk, Mustafa Kemal’in, 19 May?s 1919’da, Samsun’a ç?kt??? andan itibaren ba?lar.

O tarihten 2. Kurultay?n ba?lad??? 15 Ekim ve hatta konu?man?n tamamland??? 20 Ekim1927’ye kadar devam eder.

Nutuk, pek çok aç?dan önem arz eder.

Siyasal ve sosyal tarihimiz aç?s?ndan önemi aç?kt?r.

Kat?lsak da, kat?lmasak da, Mustafa Kemal, Nutuk süresince olmam?? hiçbir ?eyi olmu? gibi anlatmaz; bugünkü muktedirlerin s?kl?kla kulland?klar? bir yöntem olan dezenformasyona ba?vurmaz.

Nutuk, tümüyle belgelere dayal? tarihi bir belgedir.

Nutuk’u önemli k?lan bir ba?ka konu ise Mustafa Kemal’in “hesap verme” ilkesine olan ba?l?l???d?r.

Daha önce bir vesileyle Atatürk’ün kat?l?mc?l??? ilke edindi?ini belirtmi?tim; görünen o ki Atatürk, ayn? zamanda, payda?larla do?ru ve zaman?nda ileti?im kurabilmek aç?s?ndan önemli bir manivela olan hesap verebilirli?i de benimsemi? bir lider olarak kar??m?za ç?k?yor.

Küçük iktidar alanlar?nda dahi “hesap vermemek” için “k?rk dereden su getiren” ufku dar muktedirler dünyas?n?n içinde kaybolup gitti?imiz bugünleri ölçüt olarak ald???m?zda, yüzy?l önce “hesap verebilirlik” ilkesini benimsemi? bir lidere sahip olmak, ne büyük bir nimetmi?…

Nutuk’u sahici k?lan hamlelerden biridir bu!

Bir lideri lider yapan özelliklerin ba??nda ise sahici, samimi ve aç?k olmak geldi?ini biliyoruz; i?te bu nedenle ne zaman bir lideri örnek göstermek gerekirse akla ilk gelen isim Mustafa Kemal’dir.

Bu vesileyle bir kez daha hat?rlatal?m ki Nutuk, herhangi bir kitap de?ildir ve Cumhuriyet’in ikinci yüzy?l?na haz?rland???m?z bugünlerde yeniden ve farkl? bir gözle okunmay? hak ediyor.

Zira ciltler dolusu dersler bar?nd?ran bir hikâyedir, Nutuk; almas?n? bilene!

Not: Bu yaz?n?n altl???n?, geçen y?l sosyal medyada yapm?? oldu?um bir payla??m olu?turmaktad?r.