Tweet |
GÜLDEN SÖKEL?O?LU
Zeytin, kahvalt? sofram?z?n vazgeçilmez bir besin kayna??d?r.
Ye?ili, siyah?yla, sele zeytini, çeki?gesi, ya?l? zeytiniyle sofralar?m?z?n ba? tac?d?r.
Hatta yemek olmad??? zaman zeytin- peynir- ekmek ve çayla bir güzel karn?m?z? doyururuz.
Zeytin tanelerinin ya?hanede s?k?lmas?yla elde edilen ya? ise yemek pi?irirken kullan?l?r.
Biz Egeliler, her yeme?i, hatta pilav? bile zeytinya?l? yapar?z.
Zeytinin çekirde?i ö?ütülerek elde edilen pirina, apartmanlarda kalorifer yak?t? olarak kullan?lmaktad?r.
Eskiden evlerde, mangallarda yak?lan pirina ?s?nma arac? olarak kullan?l?rd?.
Ayr?ca elektri?in olmad??? zamanlarda ya? kandillerinin içine konur, ayd?nlanma amac?yla kullan?l?rd?.
*
Zeytin topland?ktan sonra zeytin a?açlar? budan?r; zeytin çal?lar? köylülerin f?r?nlar?nda ekmek, börek ve çaykama (Milas yöresine ait) yap?l?rken kullan?l?r.
Kal?n olan zeytin dallar? kesilir; teneke sobalarda, kuzinelerde ve ocaklarda ?s?nma amaçl? olarak kullan?l?r.
Ayr?ca, budanan zeytinin yapraklar? hayvan yemi olarak kullan?l?r.
Zeytinin yapraklar?ndan 'Oloropin' denilen bir ekstre elde edilir( 1 ton zeytin yapra??ndan 1 kg) Bu ekstre hayat iksiri gibidir ve her türlü hastal?klara iyi geldi?i belirtilmektedir. Y?llar öncesinde, Ayval?k'ta 'Oloropin' ekstresi elde edilen bir fabrika oldu?unu okumu?tum.
Zeytin, ?ark?lara, türkülere('Zeytinya?l? yiyemem', 'Zeytin gözlüm' gibi) ve kültürümüzün her alan?na konu olmu?tur.
Milas, zeytin a?açlar? yönünden çok zengin ve Mu?la'da en fazla zeytin a?ac? Milas'ta yer almaktad?r. Milas'?n da?? ta?? zeytin a?açlar? ile dolu.
'Da?lar?ndan ya?, ovalar?ndan bal damlayan Milas'ta ve zeytin a?açlar?n?n oldu?u bütün Ege- Marmara Bölgesi’nin zeytinliklerinde ?imdi tehlike çanlar? çal?yor.
Enerji Bakanl???'n?n karar?yla, zeytinlik alanlarda maden arama izni verilmesinin 3 Mart'ta resmi gazetede yay?nlanmas?yla Egeli ve Marmaral?lar?n zeytinlikleri maden bahanesiyle yok edilecek...
?nsanlar?m?z, geçim ve besin kayna?? olarak kulland??? zeytin, zeytinya?? ve di?er ürünlerinden olacak.
Yang?nlardan hemen önce, Mu?la'n?n %65’lik arazisine maden arama izni verilmi?ti.
Yaz?n, Mu?la'da ve pek çok yerde ç?kan, hayat? cehenneme çeviren orman yang?nlar?n?n kas?tl? m? ç?kar?ld??? hakk?nda soru i?aretleri var.
'Yanan ormanlar a?açland?r?lacak' dense de bunun böyle olmad???n? çe?itli yerlerde gördük; ya otel yap?ld?, ya da al??veri? merkezi oldu.
*
?brani dini( Yahudilik), Hristiyanl?k ve ?slam Dininin kutsal kitaplar?nda geçen, Nuh Tufan?nda yer alan zeytin kutsal bir a?açt?r ve bar???n simgesidir.
Ayr?ca, Milas'? da içine alan Karya topraklar?nda binlerce y?ldan beri halk?n geçim ve besin kayna??d?r.
?smini an?msayamad???m bir kitapta;
?ran'dan gelerek Anadolu’yu istila eden Perslerin hâkimiyetine girmek istemeyen Karyal?lar? (Milas ve çevresinde antik uygarl??? kuran halk) aç b?rakmak ve teslim almak için bütün zeytin a?açlar?n? kestiklerini, kad?nlar? ve çocuklar? esir ald?klar?n? okudu?umda deh?ete dü?mü?tüm.
*
Milas'?n pek çok köyünde (Mu?la büyük?ehir olunca köyler mahalle oldu) as?rl?k, hatta binlerce y?ll?k
(3 bin y?ll?k) an?t zeytin a?açlar? var.
Milyonlarca zeytin a?açlar? olan Milas'ta her y?l yap?lan,
'Zeytin Hasat ?enli?i' ekonomi ve turizm aç?s?ndan çok önemli bir yer tutmaktad?r.
Zeytin Hasat ?enli?i zaman?nda Milas’a Türkiye’nin her yerinden binlerce ziyaretçi gelir ve ekonomi canlan?r.
*
Halk?n ekme?i, a?? ve geçim kayna?? olan zeytin a?açlar?n? kesmek; insanlar?m?z? açl??a ve sefalete sürüklemektir.
Sadece 3-5 maden ?irketinin kâr h?rs? u?runa çok yönlü bir zenginlik kayna??n?n yok edilecek olmas?n? kabul etmiyoruz.
Hükümetler, maden ?irketlerini de?il, halk?n? dü?ünmelidir.
?nsanlar?m?z sofras?nda zeytin yerine ta? veya maden parças? m? yiyecekler?
Ülke olarak; zeytin, zeytinya?? ve di?er ürünleri ihraç ederken, art?k ithal mi edece?iz?
Ülkemizde zeytincilik yok edilirse; insanlar?m?z, zeytincili?e çok önem veren Yunanistan'a, ?talya'ya ve ?spanya'ya muhtaç hale mi getirilecek?
Milasl? pek çok giri?imcinin üretti?i markal? zeytinya?lar?, dünya çap?nda ödüller al?rken yap?lmak istenenler ihanetten ba?ka bir ?ey de?ildir.
Kutsal olan zeytin a?açlar?n? kesmek; bindi?i dal? kesmektir ve halk?m?za ihanettir.
Hz. Muhammet, bir hadisinde ?öyle der: "Gök gürlese, yer yar?lsa, tufan olsa; yine de fidan dikin."
Osmanl? padi?ah? olan Fatih Sultan Mehmet, Kanunnamesinde ?öyle der: “ Ya? kese, ba?? kesile"
Atatürk, çok sevdi?i Yalova'da yap?lan eve zarar vermesin diye a?ac?n dal?n?n kesilmesine kar?? ç?kar ve evi raylarla a?açtan daha uza?a ta??t?r.
A?ac?, orman? ve do?as?n?; do?adaki hayvanlar? sevmeyen insan?n? sevemez.
Önemli olan para de?il, insanlar?n ve halk?n mutlulu?udur.