MEHMET ERDAL / DATÇA

          “Ke?ke ikamet kayd?n?z da Datça'da olsa...” yaz?l? afi?leri ilçenin gözle görülebilir yerlerindeki bilboardlara ast?ran Datça Belediye Ba?kan? Gürsel Uçar, Datça'da ?u an yaz sezonu itibariyle 90.000 ki?inin ya?ad???n? dü?ündü?ünü, söyleyerek sözlerine ba?lad?. Yaz sezonu tatil için Datça'ya gelenlere diyece?i bir ?ey yoktu; onlar, tatil için Datça'y? tercih etmi?lerdi ve misafir konumundayd?lar. Ama turizmin hiç olmad???, Örn: ?ubat ay?nda, Datça'da ikameti olanlar kadar ikameti olmadan yaz-k?? Datça'da ya?ayanlar da vard?.

     Ba?kan?n verdi?i bilgiye göre, Ocak 2022 ay? itibariyle, Nüfus ?daresine kay?tl? Datçal? say?s? 24.519 idi. Bu rakam, 2021 y?l?ndaki Datça'n?n nüfusunun 23.711'den 24.519'a geldi?i hesap edilirse, içinde bulundu?umuz A?ustos ay?nda muhtemelen 25.000 civar?nda olabilirdi. Datça'da fiilen ya?ayan nüfus ise en az bunun iki kat?, yani 50.000 civar?ndayd?.

     Ba?kana göre, 2020 y?l? Mart ay? öncesi dönemde de, bir sahil kenti olmas? nedeniyle, Datça'n?n resmi nüfusu ile fiili nüfusu aras?nda yine bir dengesizlik vard? ama 2020 Mart ay? sonras?nda, pandemi nedeniyle gündeme gelen göçün sonucu, resmi nüfus ile fiili nüfus aras?ndaki oran %100'lere ula?m??t?; bu durum, Mu?la'n?n Fethiye, Marmaris, Bodrum gibi sahildeki bütün ilçelerinde ayn? idi. Ba?kan, Örn: Mersin'de de benzeri bir durumun oldu?unu duyuyoruz ama oralarda oran %100 de?il, %20 boyutlar?nda filan, diyor.

     Ba?kana, resmi nüfus ile fiili nüfus aras?ndaki bu orant?s?zl???n yerel yönetim aç?s?ndan ne tür sorunlara yol açt???n?, soruyoruz. Ba?kan, anlatmaya ba?l?yor: Yerel yönetimler, merkezi yönetim taraf?ndan ülke genelinde toplanan vergilerden bir k?sm?n?, nüfusuna göre, yerel yönetimlere da??t?r.  Örn: Bu ay 1 milyon 700 bin TL vergi tahakkuk edildi, bunun 1 milyon 600 bin TL'si belediyemiz hesab?na geçti. E?er resmi nüfusumuz 50.000 olsayd?, elbette kriter yaln?zca nüfus de?il, yüzölçümü de bu kriterlerin içinde ama belediyemizin ?ller Bankas?ndan alaca?? pay en az?ndan 2 milyon 800 bin, 2 milyon 900 bin olurdu. Bugün, resmi nüfus ile fiili nüfus aras?ndaki bu orant?s?zl?k nedeniyle hak etti?imiz pay?n yar?s?n? alabiliyoruz; sorun, burada.

     Ba?kan, çöp örne?i üzerinden konunun ne kadar önemli oldu?unu anlatmaya devam ediyor: 24.000 ki?inin çöpünü toplamak ayr?, 50.000 ki?inin çöpünü toplamak ayr?. Örn: Eskiden Özbel Taraf?nda Pazartesi, Çar?amba ve Cuma günleri haftada 3 kez çöpleri topluyorduk; çünkü çöp konteyn?rlar?m?z yeterli geliyordu. ?imdilerde ise haftan?n her günü hem sabah hem de ak?amlar? gidilse olacak; o kadar çok dolup ta??yor. Hadi, diyelim ki bu yaz aylar?nda turizmden kaynaklan?yor. Peki k?? aylar?nda? K?? aylar?nda da her gün toplan?yor. Her gün gitmeye ba?lan?ld???nda ona göre araç, i?çi al?yorsun, mazot harc?yorsun... Sokaklar o oranda daha fazla kirleniyor. Ona göre temizlik görevlisi al?yorsun. Bu 50.000 nüfusun bir k?sm? i? de yap?yor; in?aatç?l?k gibi... Ama nüfusu buraya almam??lar. Örn: Belediyemizde 3 mimar arkada??m?z var, yetemiyorlar. Kaçak yap? için yetemiyorlar. Vatanda? nüfusu buraya almam?? ama burada ya??yor, kaçak yap? yap?yor. Yeti?emiyoruz...

     Ba?kan, belediyenin kadro sorununun da resmi nüfus çerçevesinde çözüldü?ünü, söylüyor. Anlatt???na göre, ?u anki belediye kadrosu 25.000'e göre de?il 50.000 nüfusa göre verilmi?ti; zab?ta kadrosu hariç bütün kadrolar doluydu ama bir sahil kenti olmas? nedeniyle yeterli gelmiyordu. Çevre, ?ehircilik ve ?klim De?i?ikli?i Bakanl???na yaz? yazm?? ve yeni kadro istemi?ti; gelen yan?t, ba?kan?m, resmi nüfusunuz 30.000'nin üstüne ç?karsa talebinizi yeniden de?erlendiririz, ?eklindeydi.

     Anlatt?klar?ndan, merkezi yönetimin resmi nüfus kay?tlar?n? esas alarak ?ller Bankas? üzerinden yerel yönetimlere yollad??? kaynaklardan ikametini Datça'ya almayan vatanda?lar?n da yararlanmas?n?n hizmetin götürülmesinde ciddi bir s?k?nt?ya yol açt???n? dü?ündü?ünü, anl?yoruz. E?er, Datça'da yaz-k?? ya?ayan vatanda?lar?n tamam? ikametini Datça'ya alm?? olursa merkezi yönetimin Datça'ya aktaraca?? kaynak daha fazla olacak ve haliyle vatanda?a hizmette hiç sorun ya?anmayacak ya da daha az sorun ya?anacakt?.

     Ba?kan, her ayba?? ilk Sal? günü yap?lan belediye meclisi ola?an toplant?lar?nda dillendirmesinin yan? s?ra ilk kez afi? asarak bu ikamet sorununu duyurmaya ba?lamas?n?, “zorunluluk” olarak, aç?kl?yor.

     Defalarca söyledik, ikametinizi buraya al?n, diye ama hani bir bakkal iflas etmeye ba?lay?nca alacak defterini kar??t?r?rm?? ya, bizimkisi de o hesap; bu sorunu afi? asarak duyurmak ve kamuoyunun gündemine ta??mak zorunda kald?k. Bu zamana kadar dedik, dedik, dedik ama bu konu bundan önce bu kadar can?m? ac?tm?yordu. ?imdi, Temmuz ay? ile birlikte devlet memuruma %42 zam verdi; i?çilerimiz, ba?kan?m, biz de zam istiyoruz, biraz daha rahat ya?amak istiyoruz, belediyemiz gücünü bize de göstersin, diyor. Hakl?lar m?? Hakl?lar!.. Onlara da verdik. Personele verilen bu zamdan dolay? harcamam en az 7-8 yüz bin TL civar?nda artt?. Haliyle, bir ç?kmaz soka??n içerisine girildi?ini dü?ünüyorum; Per?embe'nin geli?i Çar?amba'dan belli.

     Ba?kan, belediyenin gelirlerini art?rmak için sosyal tesisleri kurduklar?n?, otopark? devreye soktuklar?n?, emlak vergilerini y?l içinde güncellediklerini, i?galiyeleri almaya, vergileri zaman?nda toplamaya çal??t?klar?n? ve böylece her yerden, üç kuru? oradan üç kuru? buradan kazanmaya çal??t?klar?n? ama bütün bunlar? yaparlarken ikametini buraya almadan y?l 12 ay yaz-k?? burada ya?ayanlar?n ikameti Datça'da olanlar?n hakk?n? yememe ad?na bu afi?leri ast?klar?n?, söyledi. Belediye bu kadar çal???p didinirken bu konumdaki vatanda?lar seyirci kalmamal?lar, bu biçimde de olsa katk?da bulunmal?yd?lar. Belediye olarak güllük gülistanl?k içinde de?illerdi...

     Sosyal medyada yaz?l?p çizilen, i?te, ikameti burada olanlar ile olmayanlara farkl? davran?ls?n gibi önerilere s?cak bakm?yordu; onu tespit etmek, vatanda?? zorla Datçal? yapmak madden olanaks?zd?, do?ru da de?ildi.

     ?kameti Datça'da olmayanlara yönelik “?kametini Datça'ya al” ça?r?s?n?n bu konumda olan vatanda?larda somut bir kar??l??? olup olmayaca??na dair ne dü?ündü?ünü sordu?umuzda, biz, bu ça?r?y? bugün yapm?yoruz ki, bundan önce de yapt?k; bu konumda olan vatanda?lar?n bundan önce yap?lan ça?r?lara kar?? duyarl? oldu?unu görmü? olsayd?k, bu son ça?r?y? yapmazd?k, diyor. 2021 y?l?nda da nüfus 23.711 iken de fiili nüfusun 45-50.000 civar?nda oldu?unu, söylüyor. Nüfus, diyor, kendi içinde de do?um ve ölüm dikkate al?nd???nda 800 civar?nda art?yor. Haliyle, bu konumdaki vatanda?lar?m?z?n bu ça?r?m?za kar?? duyarl? olduklar?n? gözlemleyemedim. Ama yeniden ve yeniden ça?r? yapmaktan ba?ka da yap?labilecek bir ?ey yok!