E?ber KAYA

AKP iktidar? her yerde do?aya ve tar?m alanlar?na sald?rmaya devam ediyor. Bunu yaparken de kolluk kuvvetlerini ?irketlerin emrine tahsis etmekten imtina etmiyor. Y?llardan beri planl? bir biçimde çevre ve tar?m dü?man? politikalar?n hamisi olan iktidar, kolluk kuvvetleri vas?tas? ile çok kahramanca bir biçimde ya?ad??? yeri savunan ya?l? kad?nlara sald?r?yor.

Euronews’ ta yer alan habere (1) göre deniz dolgusu olarak kullan?lmak için ta? oca?? ile ba?lant? yoluna isabet eden Cevizlik ve Gürdere köylerindeki 17 adet ta??nmaz?n acele kamula?t?rmas?n? öngören Cumhurba?kanl??? Karar? 20 Mart 2021 tarihli Resmi gazetede yay?nland?. Ard?ndan bölge sakinleri olas? in?aat faaliyetlerini engelleyebilmek için bölgede nöbet tutmaya ba?lad?. Cengiz ?n?aat'a ait i? makinelerinin 21 Nisan'da vadiye girmesiyle birlikte ise bölge halk?na uygulanan bask? ve ?iddetin dozu artt?. Çok say?da köylü gözalt?na al?nd?.

Cengiz Holding’e pe?ke? çekilen alan; bölge halk?n?n y?llardan beri geçimini ve ya?am?n? sürdürdü?ü, çay tar?m?n?n yap?ld???, ar? kovanlar?n?n konaklat?ld??? bir bölge. Bölge ayn? zamanda bar?nd?rd??? bitki örtüsü ve iklimi ile ba?l? ba??na bir ekosistemi bar?nd?r?yor. Hal böyleyken; k?ymeti kendinden menkul ya?mac? bir ?irkete ve ona bu pervas?zl??? sa?layan siyasi iktidara kar?? sadece ya?am alanlar?n?, ar? kovanlar?n? ve ba?ta çay üretimi için kullan?lan tar?m arazilerini savunmaya çal??an köylüler, askerler taraf?ndan s?k s?k engelleniyor ve ?iddete maruz kal?yorlar.

Türkiye’de, AKP iktidar?n?n son 8 y?l?nda, ormanl?k alanlar?n 334 bin 35 hektarl?k k?sm? "kamu yarar?” gerekçe gösterilerek maden, enerji ve turizm gibi faaliyetler için özel te?ebbüslerin kullan?m?na aç?ld?. Bugün ise ormanc?l?k d??? amaçlar için kullan?lan alanlar 739 bin hektara ula?t?. Ço?u 49 y?ll???na kiralanan alanlar, u?rad?klar? tahribat sonras? orman olma özelli?ini yitirmesine ra?men; kâ??t üstünde hala ormanl?k alan olarak görünmeye devam etti (2). Tar?m Orman-?? Sendikas? Genel Ba?kan? ?ükrü Durmu?’un belirtti?ine göre 1956 y?l?nda yasala?an 6831 say?l? Orman Kanunu, AKP iktidar?na kadar 12 kez de?i?ikli?e u?rarken, AKP döneminde yakla??k 40’a yak?n de?i?ikli?e u?rad?. Bu bile planlanan ve yap?lan ya?man?n sonucunda pe?ke? çekilecek rant?n boyutu ile alakal? fikir verici olabilir.

AKP’nin el verdi?i ?irketler; pandemi dolay?s?yla 17 May?s’a kadar ilan edilen soka?a ç?kma yasa??ndan bile rant elde etme pe?ine dü?tü. Lübnanl? maden ?irketi Meyra'n?n Bursa'n?n Yeni?ehir ilçesi Kirazl?yayla Köyü arazisinde yapmakta oldu?u Çinko-Kur?un-Bak?r Zenginle?tirme (Flotasyon) Tesisi ve At?k Baraj? Projesi kapsam?nda, yüksek gerilim hatt? için kaz? çal??mas?na ba?lad?. Bu duruma köylüler direnerek kar??l?k veriyorlar. (3)

Yine ayn? dönemde Mu?la’n?n Milas ilçesine ba?l? Tuzabat köyünde Demireller Madencilik A.?’nin boksit madeni ç?karmak amac?yla ruhsat ald?. Mu?la Çevre ve ?ehircilik ?l Müdürlü?ü ruhsat sahas? için Çevresel Etki De?erlendirmesi gerekli de?ildir karar? verdi. (4) Bölgenin bir tar?m alan? oldu?unu söyleyen köy muhtar? Mehmet U?ur Uygun ise ?unlar? söylüyordu; ‘’Bizim maden oca??n?n kurulaca?? yerin yak?n?nda zeytin a?açlar?m?z var. Ayr?ca a?açlar?n kesildi?i alanda yap?lmas? planland??? öne sürülen tesis alan?n kesim sahas?n?n üstünde olmas? tehlikeli. Kiraz a?açlar?m?z var. Bahçelerimiz var. Yakla??k 700-800 metre uzakl?kta yap?lmas? planl?yor. Bölge ayn? zamanda ar?c?lar?n kovanlar?n? yerle?tirdikleri bal ürettikleri bir yer, ar?c?l??? bitirecekler. Köyümüzde kiraz ve elma üretimi çok fazla. Bunlar çok zarar görecek. Yeralt? sular?m?z da o bölgeden geliyor. Bu sular zarar görecek. Kuyular?m?z kuruyacak. Tar?m, üretim ve ya?am bitecek” (5)

Aç?k ve net bir ?ekilde bilinmeli ve savunulmal?d?r ki çevre mücadelesi ayn? zamanda bir insan hakk? mücadelesidir. Bu yüzden ?kizdere’de, Kirazl?yayla’da, Tuzabat’ta ve do?an?n ranta ve ?irketlere pe?ke? çekildi?i her yerde direni?i örgütlü bir mücadeleye çevirmek en temel önceli?imiz olmal?. Ancak bunu sa?lad???m?z zaman ?kizdere’yi savunmak için mücadele ederken ‘’lütfen destek verin, 3 - 5 ki?iyle yapabilece?imiz bir ?ey de?il’’ diyen insanlar?n beklentilerine yan?t olabiliriz.

Art?k zaman ne olacak diye beklemenin de?il, ne yap?lmas? gerekti?ine karar vermenin zaman?. Art?k zaman yap?lmas? gerekeni bir an önce yapman?n zaman?. Beklemenin ya da naifli?in ne insanlara ne topra?a ne de a?açlara faydas? var. Art?k zaman öfkeyi, yoksullu?u, çaresizli?i ve belki de y?llardan beri bir da? ba??nda tek ba??na kalm?? bir a?ac? örgütlemenin vakti. Çünkü ba?ar?rsak kazanaca??m?z bir dünya var. 

1- https://tr.euronews.com/2021/04/26/rize-ikizdere-de-tas-ocag-eylemi-iskencedere-vadisi-nde-ne-oluyor

2- https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/orman-yasasi-akp-doneminde-40a-yakin-degisiklige-ugradi-1825056

3- https://www.evrensel.net/haber/432138/kirazliyaylada-maden-sirketine-yasak-yok-direnen-koyluye-ceza-tehdidi-var

4- https://www.birgun.net/haber/maden-zehir-solduracak-343396

5- https://t24.com.tr/haber/milas-ta-boksit-madeni-icin-acilacagi-one-surulen-ocaga-mahalle-muhtari-ve-koylulerden-tepki-dogamizi-katledecekler,950065