MEHMET EERDAL / DATÇA

“Yar?mada kaynaklar?n?n s?n?rl?l???n? gözetmeyen imar ve yap?la?ma kararlar? bir kenarda tutulursa Datça'n?n su sorunu bir i?letme sorunu de?il yap?sal bir sorundur.” diyerek ba?layan rapor ?öyle devam etmektedir. “Datça'n?n co?rafi ve jeolojik yap?s?ndan kaynaklanmaktad?r. Bu nedenle her türlü faaliyette SU VARLI?I ile ilgili tüm kurum ve kurulu?larla i?birli?i yap?larak, birlikte hareket edilmelidir.

 MUSK? ile;

Mevcut At?k Su Ar?tma Tesisi'nin ar?t?lm?? suyunun denize de?arj yerine 'sulama veya yeralt? sular?n?n beslenmesi' amac?yla kullan?lmas?. Uzun vadede yeterli filtrasyon katk?lar? ile daha geni? kullan?m alanlar?n?n ara?t?r?lmas?.

Ba?ta K?zlan ve Karaköy olmak üzere henüz mevcut ar?tma tesisine ba?l? olmayan yerle?keler için 'Bölgesel Modüler Ar?tma Tesisleri' planlamas? için öneriler olu?turulmas?. Modüler ar?tma tesisleri ile bölgesel sulama ve yeralt? sular?n? besleme potansiyelinin dü?ük maliyetlerle sa?lanmas?.

ÇED süreçlerinin sa?l?kl? bir ?ekilde tamamlanmas? ko?uluyla Betçe Bölgesi ba?ta olmak üzere 'Modüler Deniz Suyu Ar?tma Tesisleri'nin hayata geçirilmesi.

?lçemizdeki içme suyu hatlar?ndaki patlaklar nedeniyle olu?an kay?p kaçaklar?n önlenmesi.

DS? ile;

Yeralt? sular?n?n beslenmesi için; Geçirgen göletler, ya?mur suyu hendekleri, su yataklar?nda besleme sondaj kuyular? gibi yap?lar?n in?as?.

Bu tip uygulamalar?n maliyeti dü?ük, yeralt? su kaynaklar?n? besleme kapasiteleri yüksektir. Gerekli koordinasyon ve planlama çal??malar? yap?ld?ktan birkaç ay sonra hayata geçirilebilir ve y?llarca bak?m gerektirmezler. ?lçemizdeki 'Su Koruma Havzas?', izinsiz aç?lan kuyular?n takibi ve gerekli yapt?r?mlar?n uygulanmas?.

?LÇE TARIM MÜDÜRLÜ?Ü ile;

Yöreye ve su varl???m?za uygun tar?msal ürünlerin belirlenmesi ve bu ürünlerle ilgili te?vik imkanlar?n?n olu?turulmas?. Bu çal??malarla çiftçinin gelir potansiyelinin artt?r?lmas?.

Tar?msal uygulamalar?n ilçemizin 'Su Varl???n?’ koruma bilinciyle sürdürülmesi. Damla sulama, sulama zamanlar?, malç uygulamalar? hakk?nda bilgilendirme ve te?vik çal??malar?n?n yap?lmas?.

?lçe d???ndan gelen üreticilerin yar?madan?n kaynaklar?n? tüketmesinin önlenmesi.

 ORMAN TE?K?LATI ile;

Su havzam?z?n çevresindeki orman alanlar?nda çe?itli ya?mur hasad? uygulamalar? (teraslama, uygun bitkilendirme vb.) ile yeralt? suyumuzu zenginle?tirme çal??malar?n?n yap?lmas?.

Az su isteyen a?aç fidan? üretilip da??t?lmas?.

 DATÇA'NIN SU VARLI?ININ KORUNMASI ?LE ?LG?L? ÖNER?LER?M?Z

Yar?madam?z?n 'SU VARLI?I' gerçek ve ?effaf olarak ilgili kurum -MUSK?- taraf?ndan aç?klanmal?, tüketim ve projeler bu potansiyel göz önüne al?narak yap?lmal?.

MUSK? su kuyular?n?n verim bilgilerini /Debi, dinamik ve statik seviyeler) periyodik olarak aç?klamal?. Gruplarla ve halkla payla??lmal?.

Datça Belediyesi bu bilgilerin takipçisi olup, halka sorunu gerçek boyutlar? ile anlatmal?.

?lçemiz; turizm ve do?al güzellikleri göz önüne al?nd???nda nüfusun yo?un oldu?u ?ehirlerden ayr?l?p daha küçük bir yerde ya?amak isteyen vatanda?lar?m?z?n ilk tercih etti?i yerlerden biri haline gelmi?tir. Günümüzde bungalov, konteyn?r, prefabrik yap?, tiny house ya da mevcut plan hükümlerine göre yap?lan 1+1 yap?lara izin verilmesi kent dokusunu bozmakta ve nüfus yo?unlu?unu artt?rmaktad?r. K?s?tl? olan su kaynaklar?m?z?n da h?zla tükenmesine yol açmaktad?r. Nüfusun kontrolsüz ?ekilde ve h?zla artmas?na neden olan bu yap?la?ma sorununa çözüm bulunmal?.

Yeni yap?lan binalarda, Çevre ve ?ehircilik Bakanl??? taraf?ndan haz?rlanan ve 23 Ocak 2021 tarihinde Resmi Gazete'de yay?nlanan Planl? Alanlar ?mar Yönetmeli?i'nde De?i?iklik Yap?lmas?na Dair Yönetmelik'te belirtilen 'Ya?mur Suyu Toplama Sistemleri' ile ilgili uygulamalara ba?lanmal?.

Yeni yap?lacak veya mevcut binalar?n dönü?ümü için 'Gri Su' sistemleri olu?turulmal?, yararlar?, kullan?m? ile ilgili bilgilendirme ve destekler sa?lanmal?.

Havuzlar s?n?rland?r?lmal?.

Havuz suyu bo?alt?m? belediye taraf?ndan tan?mlanmal? ve takip edilmeli.

Kademeli fiyat uygulamas? yeniden de?erlendirilmeli, fiyatland?rmada 'ki?i ba?? sa?l?kl? ya?am' oran?ndan sonra 'fazladan tüketim' cayd?r?c? hale getirilmeli,.

Kademeli fiyat uygulamas? bir taraftan halk?n ucuza su ihtiyac?n? kar??lamas?na izin verirken bir taraftan da a??r? su tüketimini engellemeli. Üst kademeler için yap?lacak fiyat art??lar? hem Datça'daki k?s?tl? su kaynaklar?n?n korunmas?na yard?mc? olacak hem de mevcut su maliyetleri ile kar??la?t?r?ld???nda yüksek maliyetli görünen sarn?ç yap?m projelerinin geri ödeme sürelerini dü?ürerek sarn?ç uygulamalar?n?n yayg?nla?mas?n? sa?layacakt?r. Ayn? zamanda, üst kademelerde fiyat art???na gidilmesi ya?mur suyu hasad? için yap?lan depolar?n ?ebeke suyu ile doldurulmas?n? cayd?r?c? olacakt?r.

Mevcut su ?ebekesinin kay?p-kaçak tamirat?n?n takibi ve 'ihaleyi alan' özel ?irketin performans? de?erlendirilmeli.

?klime uygun bitkilendirme ve peyzaj özendirilmeli. Bu konuda bilgilendirme, destek ve zorlay?c? tedbirler al?nmal?. Çim kullan?m? ve çok su isteyen bitki ve a?aç ekimi yasaklanmal?.

Hortumla i?yeri, konut önü, araba, hal? y?kama, bahçe sulanmas? yasaklanmal?.

Patates y?kaman?n neden oldu?u su israf? ve patatesin y?kanmad??? zaman daha uzun dayand??? ilçe tar?m ve belediye taraf?ndan halka anlat?l?p (sosyal medya vb.) talep olu?turulmal?.

Belediye, iyi ili?kiler içinde oldu?u kooperatif i?leten bir belediye ile )Mu?la B. B, ?zmir B. B vb.) ortak bir proje yaparak K?zlan'daki belediye arazisinde al?m garantili ürünler (lavanta vb.) yeti?tirilmesine önayak olabilir. Öncelikle kooperatiflerle ili?kiye geçilerek hangi ürünlere talep oldu?u belirlendikten sonra, bunlar içinden Datça’ya uygun olanlar seçilerek, mümkünse mono kültür bir ortam yaratmadan, Datça çiftçileri için örnek bir uygulama ba?lat?labilir.

K?y?daki i?letmeler her sabah i?letmelerinin önünü hortumla y?k?yorlar. Hortumla su kullanma yasa??na paralel olarak bu i?letmelerin, mevcut bitkilere zarar vermeyecek ko?ullar? sa?lamak kayd?yla, deniz suyu kullanabilmeleri için belediye çe?itli aral?klarla deniz suyu musluklar? sa?layabilir.”