NEVZAT ÇA?LAR TÜFEKÇ?

(Foto?raf: Sakarya ?lkokulu Ö?rencileri ve Ö?retmenleri. 1934 y?l?. ?çlerinde Dr. Marko Müsafir gibi musevi ö?renciler de var. Marko Müsafir ar?ivi)

CHP’li ve siyasi temsil niteli?i olan bir tan?d???m arad?. “Sakarya ?lkokulunu Zeytin Müzesi yapacaklarm??, haberin var m??” dedi. “Yok,” dedim. “Sen nereden duydun?” dedim. Bürokraside yetkili bir konumda olan bir ki?inin kendisini arad???n? ve bu bilgiyi verdi?ini söyledi, “Kayna??n güvenilir mi?” dedim. “Evet,” dedi. “?sminin aç?klanmas?n? istemiyor ve Sakarya ?lkokulunun Zeytin Müzesi olmas?n? istemeyen ve Sakarya ilkokulunun okul olarak kalmas?n? isteyen bir ki?i,” dedi.

Daha sonra bir ara?t?rma ve soru?turma yapt?m. Siyasi temsil niteli?i olan ki?inin söyledikleri do?ruydu.

Sakarya ?lkokulunun okul olmaktan ç?kar?l?p, ba?ka bir i?leve büründürülmek istenmesi Milas’?n yak?n tarihine ve Milas’?n kent kimli?ine sayg?s?zl?k ve hatta hakaretti. Bunu, hangi akl? evvel ak?l etmi?se, Milas’?n tarihini, kültürünü bilmeyen ve Milas’a yabanc? bir ki?i olmal?yd?.

Bir Milasl? olarak benim aç?mdan bu durum kabul edilemezdi ve kar?? ç?k?lmal?, gerçekler halka ve bu yanl?? i?i yapmak isteyenlere okulun tarihi arka plan?yla anlat?lmal?yd?. Hemen konuyu sosyal medyada dile getirdim ve tutumumda yaln?z olmad???m? gördüm. Çok say?da Milasl? ve Milassever ki?i, bu durumun yanl??l???n? dile getirdi, Milas do?umlu Musevi hem?ehrilerimiz de bunlar?n aras?ndayd?.

xxx

Önce Sakarya ?lkokulunun tarihçesine sonra da sosyal medyada konuyla ilgili yap?lan yorumlara ve kar?? ç?k??lara yer verelim.

xxx

M?LAS ?LÇES? SAKARYA ?LKOKULU TAR?HÇES?

1922 y?l?nda o zaman?n Mu?la Valisi Mü?tak Bey’in büyük çabas?yla ö?retime aç?lm??t?r. Önce Numune Mektebi ad? alt?nda 3 s?n?fl? olarak ö?retim yapm??, daha sonra 5 s?n?fl? erkek okulu olmu?tur.

Okulun ad? s?ras?yla Numune Mektebi, 1. Okul, 1948’de Sakarya ?lkokulu olmu?tur.  1957 y?l?ndaki depremde zarar gören okul büyük onar?m geçirmi?tir. Okul, ilk aç?ld???nda 163 ö?rencisi vard?r.

1972-1973 ö?retim y?l? ö?retmen ve ö?renci durumu ?öyledir:

                                               Erkek                          K?z                               Toplam

Ö?retmen                                 5                                 6                                   11

Ö?renci                                  192                            203                                395

Kaynak: Cumhuriyetin 50. Y?l?nda MU?LA 1973 ?l Y?ll???, S: 118,

xxx

Gelelim Sakarya ?lkokulu Zeytin Müzesi olamaz ba?l?kl? payla??m?m ve bu payla??ma yap?lan yorumlara. Bu yorumlar, Milas’?n yak?n tarihinin simgesel de?erlerine sahip ç?kma anlam?nda önemli kar?? ç?k?? ve tutum belirlemedir…

PAYLA?IM METN?:

M?LAS'ta bir zeytin müzesi kurma giri?imi varm??. Daha önce de vard?. Hatta Gölcüklüler'in zeytinya?? fabrikas? dü?ünülmü?tü. Mirasç?lar?yla anla?ma sa?lanamad?. Olmad?.

?imdi zeytinya?? müzesi için SAKARYA ?LKOKULU dü?ünülüyor, yaz??malar yap?l?yormu?.

Zeytinya?? müzesi için, Sakarya ilkokulu yanl?? bir yer seçimidir. Bu okul Milas'?n tak?n tarihiyle özde?le?mi?tir. Milas'?n ilk aç?lan ilkokuludur(1922). Bu mekan okul olarak varl???n? sürdürmelidir. Mente?e ilkokulu kapat?ld?, Milli E?itim Müdürlü?ü yap?ld?. O da yanl?? bir karard?.

Milas'ta zeytin ve zeytinya?? müzesi kurulmal? ama ?ehir d???nda kendi do?al ortam?nda eski bir zeytinya?? fabrikas?nda olabilir. Orada park sorunu olmamal?.

Sakarya ?lkokulu, bir e?itim kurumu olarak varl???n? sürdürmelidir. Milas'la özde?le?en simge de?erlerle oynanmamal?d?r.!..

VE YORUMLAR:

Gülören Sungur (Ecz.): Sakarya ?lkokulu okul olarak kalmal?d?r.

Marko Müsafir (Milas Do?umlu Musevi): Müze yap?l?rsa çok üzülürüm benim ilkokulum çocuklu?um orda geçti çok hat?ralar?m var o okulda

Osman Mentese (Önder Zeytin Üreticisi): Sakarya ?lkokulu tarihi yap?s? ile Milas’?n kültür de?eridir. Bu binada zeytin müzesi olmaz, zeytin müzesi eski bir zeytinya?? fabrikas?nda olmal?d?r. Sakarya ?lkokulu, ilkokul olarak i?lev görmeyecekse, kültür merkezi, konser salonu olabilir. ?smimizi ta??yan Mente?e ?lkokulun Müdürlük binas?na dönü?tü ruleti de yanl??t?. Giden müdür Isa Bal in vebali vard?r. Sanki kendine lux makam yeri yapt?rd?.

Gonul Yesim Çobano?lu: Bence de yanl?? bir karar.

Binyamin Roditi(Milasl? Musevi): Sn. Nevzat Ça?lar Tüfekçi, tamamen hemfikirim. Sakarya ?lkokulu, Mente?e ilkokulu kesinlikle Milâs’?n Tarihsel simgeleridir, korunmal?d?r...

Dursun Çetin (Av.): DO?RU YORUM. YER OLARAK ?ADAN GÖLCÜKLÜ ZEYTINYA?I FABR?KASI OLABILIR. YETKILILER ARA?TIRSIN. ANILARIMIZ TAZELENSIN.

Hüseyin Öner: Gölcüklülerin zeytinya?? fabrikas? için yeniden görü?ülebilir, oras? uygun olur diye dü?ünüyorum.

Abdullah Kan (Ö?retmen-Sendikac?): Zeytin müzesinin yerini belediye ve di?er ilgili devlet, sivil toplum kurulu?lar? bir toplant? yaparak birlikte belirlemeli, büyük ve iyi insanlar yeti?tiren bir okulun bu ?ekilde harcanmas? do?ru de?il, K?raca??z köyünde eski fabrika olabilir, park yeri, ula??m gibi sorunlar dikkate al?nmal?... Y?karak de?il, yaparak yükselebilirsiniz.

Baki Öner ( Milasl?lar ve Milas’? Sevenler Derne?i Ba?kan?): Urla/?zmir’de kurulmu? olan(özel) Zeytin Müzesinin görülmesini öneririm. Konuya çok ???k tutar dü?üncesindeyim. Benim sevgili Ali Osman Mente?e ve daha bir çok hem?ehrim, arkada??mla görme f?rsat?m oldu.

Ahmet Akbelen: Nevzat bey ben de size kat?l?yorum. Buras? okul olarak kalmal?d?r. Ba?ka yer mi kalmam?? sanki verilen karar yanl??t?r.

Orhan Cavl? (Em. Polis): Tarihi yerler neyse o olarak kalmal?. Saçma sapan bir dü?ünce. Yar?n burada belki zeytinya?? fabrikas? da kurarlar. Kokudan pislikten ?ehirde durulmaz.

?brahim Özfen (Mali Mü?avir): Hocam, Otel ya da AVM bile dü?ünürler. Kimin akl?na geldiyse bu dü?ünce Sakarya ?lkokulu mezunu olarak k?n?yorum.

Turgay Çelik: O okulda okuyan birisi olarak ?iddetle k?n?yorum.

Mehmet Gezginci: müzesi ile ilgili benim Sakarya ilkokuluma dokunma. Oradaki ö?rencileri gördükçe benim gibi mutlu olanlar da vard?r. Anam?n da okulu, anam 90 ya??nda.

TC Ekrem Tataro?lu: Hocam fikrinize kat?l?yorum eski zeytin ya?? fabrikas? yada zeytinin do?al ortam?nda olmal?. ?ehir d???nda bir yer çok mant?kl?.

Halil Aker: Sakarya ?lkokulu e?itim ve kültürden ayr?lmamal?. Milas için zeytin müzesi geç bile kald?. Zeytinya?? fabrikas? içinde olmas? daha iyi olur.

?smail Hakk? Onat(Hekim): Çok, Çok, Çoook Yanl?? Bir Karar. Okulun Tarihine De Sayg?s?zl?k Olarak De?erlendiriyorum. Ne Alaka? Sak?n, Sak?n, Sak???n Bu Sözümü Ki?isel Sald?r? Olarak Alg?lamay?n. ?lgililere Tekrar Dü?ünme?e Ve Uygun Yak???r Bir Mekân Bulmaya Davet Ediyorum. Bu Konuda Dan???lacak De?erli ?nsanlar?m?z Var. Biz Yapt?k Oldu Demeyin. Büyük Hata. San?r?m Bulunan Uygun Mekân Herkesi Sevindirir. Dededen, Aileden Gelen ?smi, "Lakab?" Zeytinci ve Ya?c? Bir Ailenin Bireyi Olarak Yaz?yorum. Dr. ?smail Hakk? Onat ?HO

Yüksel ?entürk (Emekli): Beyin görü?lerine kat?l?yorum.64 sene önce mezun oldu?um bir Milasl? olarak

Hüseyin A. Kundurac?o?lu(Gezgin-Yazar): Öncelikle Milas a böyle bir müze gerekli midir? Milas gerçekten de zeytin kültürünü özümsemi? bir yerle?im midir? Geçim kaynaklar?ndan biri olmas?, zeytini özümsemi? anlam? m? ta??r? Özel sektör bu konuda neden elini ta??n alt?na sokmaz? Urla ba?ta olmak üzere Kuzey Ege deki müzeler incelendi mi? Her yer yap?yor diye düzenlenen Zeytin ?enli?inde sergilenen zeytin küpü 5 y?ld?r Atapark’ta duruyor.

Süheyla ?en: Milas'?m?z?n en eski en köklü okulu, benim de okulum. Zeytin müzesi için ancak eski bir zeytinya?? fabrikas? kullan?lmal?, Sakarya ilkokulu Okul olarak kalmal?d?r.

Süreyya Gürgün(Bafa): Milas’?n mahallelerinde örne?in Bafa’ da hiç kullan?lmayan eski ta? bina fabrikalar var. Müze için böyle bir yerin seçilmesi çok önemli bence. Hem seçilecek yerin geli?imine hem de Milas’?n daha da büyümesine yard?mc? olur. Her ?eyi Milas merkezde toplamak yanl?? bir karar. Sakarya ilkokulunu tarihi bir geçmi?i var zaten. Bu ?ekilde korunmal?. (Ke?ke park? da eski haline getirebilsek.)

Bengi Mergen(Ecz.): Merkezi hükümetin ta?rada yapaca?? radikal uygulamalarda yörenin sivil toplum kurulu?lar? ile isti?are etmesi daha demokratik olmaz m?? SAKARYA ILKOKULU gibi tarihi bir simgeyi bu kadar kolay harcamamal?y?z. Milas’?n 1920’li y?llardan kalma ve çok de?erli bir mimari ve sosyal miras?d?r bu bina... 7-8 bin nüfuslu Milas’tan kalan bu tarihi yap?n?n k?ymetini bilelim. Yöneticilerimizle en k?sa zamanda irtibata geçip bu trajediye mani olmaya çal??al?m...

Mustafa Kemal Enginsu: Milas Söke ç?k??? olabilir park sorunu olmayacak ve sat?? olan bir yer olabilir

Hüseyin Girinci (Ö?retmen): Sonumuz Mente?e ?lkokulu gibi olmas?n! Milas için simge olmu?, bu yerin ad?n? ve kullan?m amac?n? de?i?tirmek isteyenlere kar?? direniriz...

Mustafa Saylak (Em. Ö?retmen): Sakarya ?lkokulu kurulu?u san?r?m 1922 (ad?n? Sakarya Meydan sava??ndan alm??), sevgili yöneticilerimiz neden ad? konmu? soka??n ad?n? de?i?tirirler anlam?yorum, yeni bir sokak, cadde, meydan yarat yeni ad?n? koyunuz, keza ayn? ?ekilde zeytin müzesini yapacak yer mi yok, hem o?lumun hem de k?z?m?n ilkokulu, oylama yapsalar daha iyi olur, te?ekkürler Nevzat hocam.

Tuncay Kalyon (Em. Kültür Bakanl???): O okulda okuyan insanlar?n ortak an?lar?n?, ya?ad?klar?n? yok etmek için kas?tl? yap?lan bir i?... Ne yaz?k ki ülkenin tüm de?erlerini bu yolla yok etmeye çal???yorlar. Müze için yer bulunur... Okul görsel olarak zaten ben tarihim diyor...

Ebru K?l?ç: Sakarya ?lkokulu oldu?u gibi kalmal?. Zeytin müzesi yerine, Milas'?n orijinal de?erlere sahip köylerinin tan?t?m?na a??rl?k verilmeli. Karya Sempozyumu'nun tan?t?m?na ve bu sempozyumun sponsorluklar? özendirilmeli. Zeytinya??n?n co?rafi yer i?areti alm?? olmas? çok güzel bir geli?me ama ille de müze yerine, zeytin bilgi ve belge merkezi, zeytin ve zeytin ürünleri ara?t?rma-geli?tirme merkezi de kurulabilir.

Celal Oruc (Ö?retmen): Daha önce Merkez Ortaokulunu bu ?ekilde kapatmak için u?ra?t?lar. O zaman sevgili Nevzat hocam da kö?esinde dile getirmi?ti. Milas’?n simgesi haline gelmi? bu e?itim kurumlar?na sahip ç?kmak gerekir. Zeytin müzesi yap?lacak daha güzel yerler bulunabilir.

Turgut Asar: De?erli hocam Nevzat Bey, yorumlar?n? ve önerilerinizi yüzde yüz kat?l?yorum. Biliyorsun bizler köy ilkokullar?ndan mezun olup Milas Ortaokulunda okuduk. bizim dönem bitirme s?navlar?na, Haziran ay?nda Sakarya ilkokulu salonunda girerdik. Çok ki?inin an?lar? vard?r. Kesinlikle yap?lmamal?d?r. Bana göre eski bir ya?hane olabilir. Selimiye, Bafa veya Çomakda? köyleri uygun olur. Turizm bölgeye yay?lmal?d?r diye dü?ünüyorum. Okulumuzu hep birlikte sahip ç?kal?m. Gündeme getirdi?iniz için te?ekkür ederim.

Abdullah Yalc?nta? (Gökçeada): Katiyetle ö?renim okullar?n?n ad?n?n ba?ka isimler ad? alt?nda an?lmamal?d?r insanlara takma isme benzetmemeli birde Milas’?n kendine has tarihi ismi vard?r bu tarih ad? alt?nda her yerin ad? kendinde kalmal?d?r

Halil ?ener Mergen (Em. Ö?retmen): ?zninle payla??yorum.

Yelda Taflan: Sakarya okul mezunu olarak k?n?yorum. Ba?ka yerlerin de konumu de?i?tirmek aç?s?ndan s?çana yol yapt?rmamak laz?m

Ahmet Gümü?kesen (Mali Mü?avir): Sakarya ilkö?retim okulu çok tarihi bir yer ve bu tarih öylece devam etmeli neden bunun için daha uygun bir yer ve ortam yok mu ki de son çare mi bu ne ki nas?l bir zihniyet bir fikir birli?i ve dü?ünce yap?s?d?r yok mu daha iyi bir fikri ve dü?üncesi olan ki?i yada yetkililer lütfen M?LAS a ak?lc? ve mant?kl? yollarla sahip ç?kal?m bencil olmayal?m sonra çok geç olabilir ki geri dönü?ü olmayan yollara girerek son pi?manl?k fayda etmeyen konuma dü?meyelim kendimizi dünya aleme güldürmeyelim lütfen siyasete de alet etmeyelim.

?lhan Özkan (Av.): Nas?l bir tercihtir bu, Milas’la özde?le?mi?, adres tariflerinin- adeta- o merkez al?narak yap?ld???, 70 ya? gurubunun anne ve babalar?n?n dahi orada okudu?u bir ilkokul nas?l olur da, zeytinya?? müzesine çevrilir, gülelim mi, a?layal?m m?, YOKSA Cezaevine çevrilmedi diye ?ükür mü edelim...

Mustafa Candan: Mente?e okuluna yaps?nlar. Sakarya okullu dokunulmamas?.

Ersin Köksal: Çok yanl?? yer seçimi bence de. ?ehir d???nda ve park sorunu olmayan, insanlar?n kolay ula??m sa?layaca?? ve hatta turizm içinde dü?ünülmesi gereken bir yer seçilmeli

Nihat Argun (Em. Ö?retmen): ehrin gözde yerleri, dönü?türülmek isteniyor. Sakarya ?lkokulu ilk olabilir.

T C Ata Bay?r (BTP Milas temsilcisi): Bir oylama yap?lsa Milas halk? tarihi önemi ve kutsal e?itim kurumu olmas? nedeniyle kesinlikle izin vermez. Burada kaymakaml???m?za, milli e?itim müdürlü?ümüze çok önemli görev dü?üyor. ?lçe Ziraat odas? ba?kan? da bu konudan sorumludur

Sava? Selçuk (Hekim): Gördü?üm kadar?yla tek katl? bu güzel okul binas? okul olarak kullan?lmayacaksa toplant? ve kültür merkezine dönü?ebilir.

Ali Mengü Andolsun: ??leyen okullar yok edilmesin. Kapanan hastane at?l bir vaziyette b?rak?laca??na bu ?ekilde de?erlendirilebilir. Yoksa buras?da k?sa zamanda kötü amaçl? ki?ilerin bar?nd??? yer haline gelecektir.

Emrah Mergen (Mali Mü?avir-Sakarya ?lkokulu Okul Aile Birli?i Ba?kan?): Asla izin vermeyiz nevzat abi yar?n konuyla ilgili görü?meler yapaca??m seni arar?m.

Hanife Santurkaya: dü?ünce Mente?e Okulu kapat?ld? ?imdide Sakarya okuluna m? geldi s?ra orada çocuklar okumal?.

Ne?e Yücel Y?lmaz: Bir ?eyi yaparken bir ?eyi bozmak tam da bize özgü...

Sava? Selçuk: Milas'ta Zeytinya?? müzesi yap?lacak eski bir ya?hane yok mudur? Binlerce Milasl?n?n an?lar?ndaki bir tarihi okul zeytinya?? müzesi için gerçekten yanl?? bir seçim olmu?.

Nebil Budako?lu (Muhasebeci): Sizlere kat?lmamak mümkün mü Mente?e okulunu bitirdiklerii gibi Sakarya okulumuzu da bitirmek istiyorlar okulumuza dokunmay?n zeytin müzesini otopark sorunu olmayan ba?ka bir yere at?l durumdaki eski bir ya?haneye yap?labilir.

Süreyya Gökçeo?lu (Bilgisayarc?): Amaç okul kapatmak olamaz m??

Ersin Köksal: Çok yanl?? yer seçimi bence de. ?ehir d???nda ve park sorunu olmayan, insanlar?n kolay ula??m sa?layaca?? ve hatta turizm içinde dü?ünülmesi gereken bir yer seçilmeli.

Emel Peker: titreyerek ?oke oldum, Nevzat sana bütün kalbimle kat?l?yorum, çok yanl?? bir karar.

Mehmet Ate? (Milas Belediye Meclisi Üyesi): Sayg?de?er Milasl? Hem?erilerim, yorumlar?n?z çok güzel ama sloganvari. 30- 40 ki?inin kar?? görü? yaz?s?, yetersiz gelir, amaca ula?mada eksik kal?r. Mente?e ?lkokulu kapan?rken de benzer ?eyler ya?and?. Ama sonuç ne yaz?kki hüsran oldu. Ayn? hatay? bir daha yapmayal?m. Milas?m?z kültürünün Bir parças? olan okullar?m?z?n adlar? ve i?levleri birbir yok ediliyor. Devrim ?lkokulu, Mente?e ?lkokulu, ?imdi de Sakarya ?lkokulu tarihten siliniyor. El ele vererek bar??ç?l Tüm bask? unsurlar?n? ya?ama geçirip uygulanmam?? olan bu karar? durdurmam?z gerekir. Okul Aile Birli?i, mezunlar, Milas halk? bu karar? durdurabilir. Zeytin Müzesi projesi de önceki yorumlarda oldu?u gibi Milas Merkezde veya Bafa’da eski bir zeytinya?? fabrikas?nda uygulanabilir. Sayg?lar?mla.

?lgin Saylam (Yemimli Mali Mü?avir): Gelen yorumlardan da anla??ld??? gibi bu önerinin üzerinde durmaya de?mez. Yanl?? da ?srar olmaz Milas'?n en önemli kurumlar?ndan birini kimse yok edemez. Çok an? var orada. Milasl?lar?n ço?u ben de dahil Sakarya'dan geçtik. Zeytin Milas'?m?z?n bir ba?ka k?ymeti. ?ki K?ymeti birbiriyle çarp??t?rmayal?m. Zeytin müzesi için de Milas'?m?za yak???r bir yer elbet bulunur.

Galip Akar (Çiftçi): Eski tekel binas? ne güne duruyor, oray? yaps?nlar.

?enay Krc: Çok hakl?s?n?z hocam baz? de?erler vard?r yerine konulmayan Sakarya ?lk Okulu' da onlardan bir tanesi dedi?iniz gibi ?ehir d???nda bir yer seçilebilir do?al ortamda zeytin ve zeytinya??m?z?n tan?t?m müzesini iyi ak?amlar dilerim.

Mustafa Görgen (Em. Ba?-Kur ?l Müdürü): Sakarya ilkokulumuz okul olarak kalmal?....

Zeki Çak?ro?lu (CHP Mu?la eski Milletvekili): SAKARYA ?LKÖGRET?M OKULU M?LAS' özel de?eri. Benim mezun oldu?um okul. Ek bina Dr. Mustafa Tireli. Re?it Özer. Eczac? ?. Selçuk Ekmekçioglu. Ben ve birçok k?ymetli Milas sevenlerinin maddi katk?lar? ile yap?ld?. Laboratuvar?n? tek ba??na Dr. Mustafa Tireli kurdurdu... Beyler bu i?e soyunanlar biraz ara?t?rma yapmal?. Bo? zurna çalmak için u?ra?may?n. Ustalar size ö?retmez.. .Akortunuz bozulur.. Giderayak Milas'?n ayarlar? ile oynamay?n. ...Tarihten ders al?n. Milâs ayarlar? ile oynatmaz...

Emrah Mergen (Mali Mü?avir-Sakarya ?lkokulu Okul Aile Birli?i Ba?kan?): Asla izin vermeyiz nevzat abi yar?n konuyla ilgili görü?meler yapaca??m seni arar?m.