Latince, "Homo homini lupus"; Türkçe, "?nsan insan?n kurdudur" olan bu söz, ?ngiliz filozof Thomas Hobbes'a

(5 Nisan 1588- 4 Aral?k 1679) aittir.

       Thomas Hobbes, 'Toplum Sözle?mesi ve do?a durumu' fikrini ortaya atm??t?r.

Bu dü?ünceye göre;

do?a durumunda yani ilkel komünal toplumda avc?l?k ve toplay?c?l?kla ya?am?n? sürdüren ve s?n?rs?z özgürlüklere sahip olan bu insanlar ç?karlar? çat???nca vah?i ve y?rt?c? bir hayvan olan kurt gibi birbirlerini parçalamaktad?r. S?n?rs?z özgürlüklerin kendilerine çok zarar verdi?ini gören, do?a durumunda ya?ayan ilkel insanlar, Thomas Hobbes'a göre sessiz ve yaz?s?z bir sözle?me ile toplum hayat?na geçmi?lerdir.

Thomas Hobbes, en tan?nm?? eseri olan, 1651'de yazd??? 'Leviathan' adl? eserinde Bat? siyaset felsefesinin izleyece?i yolu çizmi? ve ba?ucu eseri olmu?tur.

Leviathan, Tevrat'ta geçen bir canavar?n ad?d?r ve Hobbes'a göre her ?eye egemen olan devletin simgesidir. Hobbes'a göre devletin as?l amac?, bireysel güvenliktir. Erkin(gücün) toplum sözle?mesi ile tek bir elde toplanmas?n? amaçlar. Çat??ma ortam?n?n, do?al olarak kazan?lm?? haklardan feragat ederek (uzakla?arak) daha büyük bir erke devri ile s?n?rlanabilece?ini savunur. Böylece herkesin temel hakk?n?n korunaca?? görü?ündedir.

Hobbes'in görü?üne göre devletin ortaya ç?kmas?n? sa?layan sözle?me ile insanlar, tüm tehlikelere kar?? can ve mal güvenliklerini sa?lama alm?? olurlar.

Hobbes'a göre, sözle?me ile yarat?lan yapay güç yani Leviathan, sözle?meden ald??? yetkiyle güç kullanma yetkisine sahip durumdad?r. Bu durum, ulus- modern devletin, devlet olgusunun kurumsal dayanak noktas?n? olu?turmaktad?r.

Hobbes, düzen olmad??? sürece kimsenin kendisini güvende hissedemeyece?ini söyler.

Hobbes'un sözle?me teorisi, insanlar? otoriter bir devlete götürmü?tür. ?lkel insanlar, haklar?n? ve özgürlüklerini ' Leviathan' isimli bir ejderhaya ba?ka bir deyi?le ölümsüz Tanr?'ya devrederler. Bunun kar??l??? olarak ise Leviathan'dan düzen ve güvenlik beklerler. Hobbes, Nicole Machiavelli gibi kiliseyi devlete ba??ml? k?lar.

Bu dünyadaki en büyük mutluluk, di?er bütün ?artlar?n e?it olmas? ko?uluyla, karamsarlar?n mutlulu?udur.

Thomas Hobbes,

Leviathan adl? eserinin bir bölümünde ?öyle yazm??t?r:

    "Periler hangi dükkanda  

    ya da tezgahta

    durdular. Bu defteri bir

    türlü bulamad?

    kocaakar?lar. Fakat

    gayet iyi bilinir ki

    Papazlar?n tezgah?,

    üniversitelerdir ve

    buralardaki bilgi dallar?

    da Papal?k

    makam?ndan

    kaynaklan?r ki periler bir

    insandan ho?nut

    kalmad?klar?nda,

    onu cezaland?rmak için

    cinlerini salarlarm??

    üstüne. Kilise de sivil

    devletten ho?nut

    kalmad? m? kendi

    cinlerini yarat?r.

    Hurafedir bu, meczup

    rahiplerdir.

    Fitne vaazlar? vererek

    hükümdarlar?n?n

    aya??n? kayd?r?rlar,

    kimi zaman da

    vaatlerlerle meczup

    edimi? bir hükümdar bir

    di?erinin aya??n?

    kayd?r?r."

       Hobbes, bo? zamanlar?n? doldurmak için, 84 ya??nda Latince ve naz?m(?iir) olarak kendi ya?am öyküsünü kaleme alm??t?r.

87 ya??nda Homeros çevirisini yay?nlam??t?r.

Leviathan'?n Büyümesi, Hak ve Özgürlükleri ?hlal Eden Bir Kurum Olarak Devlet Önceleri biz insanlar?n hak ve özgürlüklerini korumak için olu?turulmu? olan devlet zamanla büyüdü. Bireyi korumak için olu?turulmu? olan devlet, birey üzerinde tiranl?k kurmaya ba?lad?. Güya "iyiliksever devleti" temsil eden krallar, imparatorlar, sultanlar?n bask? ve zulmü alt?nda insanlar ezildi. Ya?ama hakk?, mülkiyet hakk?, ki?isel özgürlükleri hiçe say?ld?.

As?rlar, "despot devletin" izlerini ta??d?. Ekonominin geli?mesine paralel olarak devlet faaliyetleri de geni?ledi. Faaliyetleri geni?ledikçe harcamalar? artt?. Harcamalar? artt?kça daha fazla vergilemek zorunda kald?. Bu da yetmedi,  s?n?rs?zca ve sorumsuzca borçland?. Para basma yetkisini kötüye kulland?. Sonuçta ekonomide sorunlar ç?kmaya ba?lad?. ?sraf ve savurganl?klar ço?ald?.

Devlet, asli varl?k nedenini unuttu. Ve devlet, sosyal faydas?ndan çok maiyeti olan bir kurum olmaya ba?lad?.(1)

          *

       ?ngiliz filozof Thomas Hobbes'un günümüzden 373 y?l önce yazd???

"Leviathan" adl? eserinde insanlar?n can ve mal güvenli?ini sa?lamak için olu?turulan devletin zamanla toplum üzerinde nas?l bir bask? arac?na dönü?tü?ünü görüyoruz.

       Do?a durumunda kurals?z ya?ayan ilkel insanlar?n hak ve özgürlüklerini k?s?tlamak suretiyle kurallardan ve cezalardan olu?an devletli topluma geçtiklerini görüyoruz.

       Peki, günümüzde devletlerin koydu?u kurallar ve cezalar?n cayd?r?c? gücü ne durumda?

       Bireysel silahlanman?n her geçen gün artt???, sudan bahanelerle çocuklar?n, kad?nlar?n öldürüldü?ü korkunç cinayetler, gücü yetenin zay?f? yok sayd???, orman kanunlar?n?n geçerli oldu?u, çetelerin kol gezdi?i, güçlü devletlerin ç?karlar? gere?i zay?f toplumlar? yok etti?i sava?lar, teknolojinin dorukta oldu?u uzay ça??nda ya?anan hukuksuzluklar insan?n akl?na ?u soruyu getiriyor:

       Binlerce y?l önce do?a durumundaki ilkel insanlar m?, yoksa günümüz insanlar? ve toplumlar? m? vah?i kurtlar?

      Kaynak:

(1)- wikipedia. org