CAN PULAK

Tüm kutsal kitaplarda zeytin a?ac?na övgüler vard?r. Refah?n, bollu?un, bereketin, bar???n, insanl?k için en önemli erdem ve de?erlerin sembolü olan zeytin, bütün a?açlar?n ilkidir de. Kökü yok olmad?kça kurumayan tek a?açt?r.3000 y?ldan fazla ya?ayan? Girit’te olup, hala zeytin veriyor. Faydas? saymakla bitmez, sa?l??a yarar?yla adeta bir ye?il eczanedir o.Ülkemizin çok yerinde yeti?en zeytine gerekli sayg?y? ve sevgiyi göstermemiz laz?m. Son y?llarda, tüm canl?lara ?ifa da??tan, besleyen, ate?iyle ?s?tan, gölgesiyle koruyan, koyu ye?il yapraklar?yla sürekli havay? temizleyen bu kutsal a?ac?m?za inan?lmaz kötülükler yap?yor, kesip duruyoruz. Tüm ormanlar?m?z? tahrip ediyoruz ama zeytini betona yenik dü?ürmek için sava??yoruz adeta. Bu sava?? yang?nlar da iyice körüklüyor.

Zeytin ve zeytinya?? denilince, Ayval?k ve Edremit körfezi gelirdi akla. Oysa Milas, birkaç y?ld?r fark atmaya ba?lad? rakiplerine. Özellikle Milas Zeytinya?? son y?llarda, dünyan?n önemli madalyalar?n? toplamaya ba?lad?. Eskiden a?açlar? önce silkeleyerek, sonra da döverek toplarlard? zeytini. Çuvallara doldurup, ya??n? s?kt?rmak için günlerce beklerdi çiftçiler. Öyle olunca asiti artar, de?eri ve lezzeti eksilirdi ya??n. ?imdi öyle mi, genelde akülü de?neklerle titre?im yoluyla dü?ürülüyor zeytinler ve hemen toplan?p, so?uk s?k?mla neredeyse s?f?r asit ya? elde ediliyor. ?imdi hasat zaman?, bölge mis gibi zeytin kokuyor. Milas’?n ya?l?k memecik cinsi zeytini, y?ld?z gibi parl?yor piyasada.

Zeytin ve zeytinya?? günümüzde iyi para etmeye ba?lad?.4-5 y?l önce litresini köylerden 4 liraya alabildi?iniz ya??, günümüzde 25-30 liraya zor buluyorsunuz. Hele marka haline gelmi?se ve gösteri?li ?i?e ya da tenekelere girmi?se ya?,5 litresi 300-350 liradan ba?l?yor. Üreticinin hakk?d?r bu rakamlar. Ürünü yeti?tirmesi, bak?m?, toplamas? hayli zahmetli çünkü. Bölgede i?çi bulmak gerçekten zorla?t?. Yevmiye için istenilen rakamlar 250 liray? a??yor. Eskiden herkesin zeytini kom?ular?n, akrabalar?n, e?in dostun yard?m?yla toplan?rd?. ?imdi devir de?i?ti, milletin çiftçilikten ba?ka i?leri de var.

Milas yöresi zeytinliklerle kapl? ama üzüntüyle ifade etmeliyim ki,zeytin alanlar? giderek daral?yor.?nsan?m?z?n para h?rs?,daha çabuk ve kolay yoldan kazanç sa?lama arzusu,zeytin gibi kal?c? bir serveti,in?aat gibi geçici bir ranta kurban ediyor.Dünya açl??a gidiyor,kurakl?k kap?m?za dayan?yor.Ye?ili azaltt?kça,ormanlar?m?z? kesip yakt?kça, zeytinlerimizi elektrikli testerelerle biçtikçe,bulutlara ve ya???lara hasret kalaca??z.Tabiat intikam?n? zamanla alacak bizlerden,bunu unutmayal?m.Ayr?ca bilmemiz gereken bir ba?ka önemli nokta da,zeytin a?ac?n? kesmeden kökler ve kök budamas?n? bilinçli yaparsak, o a?ac? istedi?imiz yere yeniden diker ve ya?at?r?z.Zeytin a?ac?n?n böyle bir özelli?i var çünkü…

Milas zeytin festivalini iple çekerim. Her y?l heyecanla ko?ar?m bu renkli ?ölene. Giderek daha da geli?iyor ve güçleniyor, etkinlikler, markalar hayli ço?al?yor. Bu y?l, devlet de gerekli ilgiyi göstermi?. Protokol s?ralar?, davetli koltuklar?, bas?n bölümü hayli kalabal?k ve zengindi. Ben kalabal??a pek girmedim, kenardan kö?eden dinledim konu?malar?. Zeytini göklere ç?kar?yorlard?, yarar kürsüsünün ?ampiyonu ilan ediyorlard? sözcüler. Bir ara Tar?m Bakan?n?n sesini duyar gibi oldum. Ö?rendim ki, Milas’a gelmemi?, telefonla yap?yor konu?mas?n?. Teknoloji böyle bir ?ey i?te, uzaktan kumandayla da etkiliyorsunuz kalabal?klar?.

Bu ülkede Tar?m Bakan? da oturarak yönetiyor tar?m?, ziraat mühendislerinin ço?u da öyle. Tarlada ziraat mühendisini gören yok. Mühendisten geçtik, teknisyenine bile rastlayam?yor kimse. Öyle olunca, tar?m?m?z da yerlerde sürünüyor i?te. S?k?nt?y? yerinde ya?amayan ve görmeyen yetkililer, derde çare olam?yorlar. Neyse ki yerel de?erler ise sahip ç?k?p üreticiyi ve tar?m? desteklemeye çal???yorlar da, sorunlar bir miktar da olsa hafifliyor. Örne?in Milas Ticaret Odas? Ba?kan? Re?it Özer, Milas zeytinya??n?n Avrupa Birli?inden co?rafi i?aret alma ba?ar?s?n?n önemli bir mimar?. Bu i?aret kolay al?nm?yor, sürekli temas ve çal??may? gerektiren zahmetli bir yolculuk gerektiriyor. Bu yolculuk ba?ar?yla tamamlan?nca, Milas Zeytinya?? da AB co?rafi i?aretini alm?? ilk ve tek Türk zeytinya?? olmu?. Ayr?ca Milas Belediye Ba?kan? Muhammet Tokat ile mevcut ve geçmi? Kaymakamlar?n, Ziraat Odas? Ba?kan?n?n, bölgede zeytin ve zeytincili?i en iyi bilen ve Amerika’dan sürekli madalyalar kazanan Osman Mente?e ile Günlük ailesi ve di?er büyük üreticilerin de emeklerini görmek ve alk??lamak laz?m.

Milas’ta yakla??k 8 milyon meyve veren zeytin a?ac? var. Bu a?açlardan var y?l?nda 95 bin ton, yok y?l?nda ise 10 bin ton tane üretimi yap?l?yor. ?rili ufakl? 93 adet zeytinya?? fabrikas?nda i?lenen bu tanelerden binlerce ton zeytinya?? ile yakacak prina elde ediliyor. Dünyan?n en iyi 500 s?zma zeytinya?? markas?n?n 2’ncisi Milas’ta olup, Mente?e Som ve Kairos adlar?n? ta??maktad?r. Böylesine de?erli bir milli varl???m?z olan zeytinimizi ve zeytincili?imizi mutlaka korumal? ve te?vik etmeliyiz. Zeytin a?ac? kesmeyi mutlaka a??r suç haline getirmeli, yat?r?m alanlar?ndaki zeytinliklerin sökülüp tekrar yeni yerlere dikilmesini sa?lamal?y?z. ?spanya ve Portekiz’e g?pta ettim. Her yere düzenli zeytin a?ac? ekmi?ler, bo? toprak görülmüyor ve hepsi de çok bak?ml?. Ayr?ca zeytin a?ac? kesmeye ve zarar vermeye a??r cezalar getirmi?ler. Gözleri gibi bak?yorlar zeytinliklere. Biz niye yapam?yoruz ki?

Milas zeytin hasat ?enli?inde bir tats?z durumla kar??la?t?m. ?enli?e Yeniköy Kemerköy santralini i?leten firma sponsor olmu?. Bu firman?n Akbelen’de binlerce çam ve zeytin a?ac?n? kesece?i söyleniyor. Bu nedenle köylüler ve çevreciler aylard?r orada protesto gösterileri yap?yor, nöbet tutuyorlar. Bunlar?n sözcülü?ünü yapan Deniz Gümü?el, hakl? olarak do?ay? katledecek bir ?irketin ?enli?e sponsor olmas?na çok üzüldü?ünü söylüyor. Vay sen misin söyleyen, apar topar gözalt?na al?p alandan uzakla?t?r?yorlar. Buna çok üzüldüm ve yad?rgad?m do?rusu. Çevreye duyarl? insanlara kar?? daha anlay??l? ve sayg?l? olmal?y?z. Herkesin söyleyecek bir sözü var. Bunlar? tepkisiz dinlemenin ve e?er verilecek cevap varsa vermenin do?ru oldu?unu dü?ünüyorum.

?enlikteki firmalar?n birbirinden canl? ve renkli te?hir standlar?n? ilgiyle gezdim, ço?unun sahipleriyle tan??t?m. 80 civar?nda markan?n ürünlerini gördüm, baz?lar?n? tatt?m. Gözlemlerimden çok mutlu oldu?umu söylemeliyim. Ayr?ca ?enli?in düzenlenmesinde eme?i geçenlere te?ekkür ederek alk??lamal?y?m.