MEHMET ERDAL / DATÇA

Belediye Başkanı Gürsel Uçar, 03 Ocak günü yapılan 2023 yılının ilk meclis toplantısının açılışında yaptığı konuşmanın bir yerinde “Geçen ayın 20'de, Salı günü Ankara'daydım. Ankara'da Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına gittik. Biliyorsunuz, bizim en büyük sıkıntılarımızdan birisi Datça'nın İmar Planlarıdır; hep, planlar, planlar diyoruz, hani her zaman söylüyoruz, herkes de bunu söylüyor, 'En kötü plan, plansızlıktan daha iyidir'. Yani kötü bir plan yapmak istemiyoruz ama hem iyisini yapmak hem de bu planları hayata geçirmek istiyoruz.” dedi. Devamında, Ankara'da hem Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı hem de Tabiat varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü yetkilileri ile yaptığı görüşmeleri özetledi.

BAŞKAN, YETKİLİLERE “İMARA DAİR SORUNLARI” ANLATMIŞ

Başkan, Ankara'da yaptığı görüşmelerde, Datça'da bu çerçevede yaşanan sıkıntıları ve bu sıkıntıların bir an önce aşılması gerektiğini, bu sorunların çözülebilmesi için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığı'nın mutlak surette bir araya gelmesi gerektiğini anlatmıştı. Yetkililer gerekli notları almışlar, takipçisi olacaklarına söylemişler ve onların yanında talimatları vermişlerdi. 15-20 gün sonra tekrar Ankara'ya gidecek ve yetkililerce alınmış olunan notların hangi aşamada olduğunu öğrenecekti.

Başkan, bu bölümdeki konuşmasında “Karaköy ve Cumalı Köyleri İmar Planları aynı şekilde bekliyor” diyerek Hızırşah, Mesudiye ve Yaka/Kumyer Mahallelerini ilgilendiren yeni bir gelişmeye dair bilgi vermeye başladı:

HIZIRŞAH, MESUDİYE VE YAKA/KUMYER İÇİN BİR ADIM ATILDI

Karaköy ve Cumalı'nın İmar Planlarını yapan müteahhitle görüşememişti, çünkü müteahhidin bulunduğu yer ters bir taraftaydı. Bakanlık ki Karaköy ve Cumalı'nın imar planları ilgili bakanlık tarafından yapılıyordu, Karaköy ve Cumalı'nın imar planları yapılırken bu iki mahallede “imar durum belgelerini vermeyi durdurun” diye Datça Belediyesi'ne yazı yazmıştı. Yaka ve Mesudiye İmar Planlarını yaparken ise “imar durum belgesi vermeyi durdurun” şeklinde bakanlıktan gelen bir yazı yoktu. Sadece sözlü olarak, Datça Belediyesi'ne “Plan aşamasında, plan yaparken, plan sonrasında ruhsat verilirken çıkacak sorunlar nedeniyle imar durum belgesi vermeyin”, denilmişti. “Tamam” deyip, bu belgeyi vermeyi durdurmuşlardı. Bu gidişinde “Bu planların ne zaman biteceği konusunda herhangi bir süre veremiyoruz. İnsanların bu konuda talepleri var. Bu taleplere nasıl bir cevap verelim?” diye sormuş ve yanıt olarak kendisine “Başkan, size bu konuda yazmış olduğumuz bir yazı yok. Mademki durum böyle. Geçmişte 'geçici yapılanma koşulları' nedeniyle nasıl ruhsat verdiyseniz Kızlan'da, Karaköy'de, Yazıköy'de, Sındı'da, oralarda da verebilirsiniz” demişlerdi. “Tamam”, demişti.

Başkan meclise, yerel basın mensuplarına ve canlı yayında toplantıyı izleyen vatandaşlara seslenerek, “Arkadaşlar, 2023 yılından sonra Mesudiye ve Yaka/Kumyer Mahallelerinde 'geçici yapılanma koşullarına' uygun arazilere 'imar durum belgesi' vermeye başlayacağız. Bunu da bu meclis toplantısında duyurmuş olayım.” dedi.

AKP Grup Başkan Vekili Haluk Laçin'in sorması üzerine, başkan, bu hakkın, o mahalle ile ilgili de aksi doğrultuda yazılı bir talimat olmaması nedeniyle Hızırşah Mahallesi için de geçerli olduğunu söyledi.

Başkan, bu açıklamalarına, eğer yarın bir gün bakanlık kendilerine bir yazı yazar ve bu üç mahallede “imar durum belgesi vermeyi durdurun” der mi, onu şimdiden bilemeyiz, diyerek bir ekleme yapma gereği duydu.

“GEÇİCİ YAPILAŞMA KOŞULLARI” NE DEMEKTİR?

Meclis toplantısı bittikten sonra başkanın yanına gittim ve “Şimdi soru şu” dedim: “Giriş bölümündeki konuşmanızda Hızırşah, Mesudiye ve Yaka/Kumyer için 'geçici yapılaşma koşullarına' sahip yerlere 'imar durum belgesi vereceğiz' dediniz. Bu meclisin çoğunluğu inşaatçı olduğu için onlar bunların ne olduğunu biliyordur da sokak nasıl anlayacak bu ifadeler ile ne anlatılmak istendiğini? Yani, şimdi bir vatandaş bu üç mahallenin herhangi birisinden ve bir yerinden yer alıp oraya bir bina yapabilir mi?” diye sordum.

Gerçekten, ben, bu “geçici yapılaşma koşullarına sahip olma” ve “imar durum belgesi verme” ne demektir, bilmiyordum; haliyle sokaktaki yurttaşların çoğunun da benim gibi bilmediğini düşünüyordum. Doğruya doğru.

Başkan, açıklama yapmaya başladı: “ 'Geçici yapılanma koşulu' ile ilgili plan notları diyor ki, planlar yapılıncaya kadar inşaat yapılacak alan 1/25.000'lik planda 'yerleşim ve gelişim alanı' olarak belirlenen arsanın/arazinin yola cephesi varsa, çekme mesafeleri uygunsa buralarda 'geçici yapılaşma koşullarından' dolayı 85 m2 taban oturumlu toplam 170 m2 bir bağımsız bölüm; yani arazi büyükse, yine yola cephesi ve çekme mesafeleri uygun ise 85 m2 taban oturumlu toplam 170 m2 bağımsız bir yapı için ruhsat verebilirsin, diyor”

“KÖY YERLEŞİM VE GELİŞİM ALANLARINI” KİM BELİRLİYOR?

“Burada 'yerleşim ve gelişim alanları' olarak belirlenmiş olmak, sanırım, belirleyici oluyor. Peki bunu siz mi belirliyorsunuz?

“Hayır, bu 30 yıl önce belirlenmiş bir şeydir.”

“İkincisi şu: Bu konuda bir m2 sınırı var mı? Kaç m2'den aşağı ya da kaç m2'den yukarıya olmayacak gibi?”

“O var, o var. Bir arsa, örn: köy yerleşim alanı ile ilgili diyor ki yasa, bir arsa üzerine 45 m2'den küçük bina yapamazsınız.”

“Bu konuyu bir netleştirelim, sayın başkan. Vatandaş, benim gibi bugün burada konuşulanlardan bir şey anlamayabilir; gider o üç mahalleden istediği bir yeri alır ve sizin kapınızı çalar. Ne diyeceksiniz?”

ALT VE ÜST SINIRLAR

“Bunları vatandaş bilir ama sen yine de yaz.” Başkan, böyle dedikten sonra açıklama yapmaya başladı: “ Köy yerleşim alanında 225 m2'den küçük arsaya ruhsat vermiyoruz. Arsa payı 225 m2 olacak, çekme mesafelerini encümen belirliyor...”

“Diyelim ki yer çok biçimsiz ve çekme mesafeleri belirlendikten sonra bir bina yapma olanağı yok, o yere ruhsat verilmiyor.”

“Orada köy dokusunu koruma adına 3m, 5 m çekmeyi bize, belediye encümenine hak olarak vermişler. Köy yerleşim alanında 225 m2'den küçük arsaya ruhsat verilemez. Eski binalar o ölçekteki arsadan küçükse yıkılıp yeniden yapılamaz.”

“O 'kazanılmış hak' kabul edilmiyor?”

“Edilmiyor. En az 225 m2 arsa payı olacak. Eski binaydı, ben bunu yıktım, yerine yeni bina yaptım ya da restore ettim, olmaz. Onun haricinde, gelişim ve yerleşim alanlarında yola cephesi olan bir arazisi var ise vatandaşın, burada kastedilen kadastral yoldur, yoldan ve komşudan çekme mesafesi, bir bina ile arasında çekme mesafesi kurtaracak şekilde 2 tane 85 m2 taban oturumlu 170+170=340 m2 iki bağımsız bölümden oluşan bine yapılabilir.”

“225 m2'den büyük olursa 45 m2 taban oturumlu bir tane, peki kaç m2'den büyük olursa 2 tane bina yapma ruhsatı veriyorsunuz? Örn: 300 m2 olsa 2 bina yapma hakkı veriyor musunuz?”

“Hayır, arsanın %20'sinden daha büyük bir alana inşaat yapılamaz. Hesaplama böyle yapılıyor: 85 m2 taban oturumlu iki ayrı bağımsız bölümden oluşan iki bina yapabilmek için o arsanın, yoldan ve komşudan çekme payları uygun olmak kaydıyla 850 m2'den daha büyük olması gerekiyor. Vatandaşın sahip olduğu arsa 10 dönümden (10.000 m2) fazla da olsa yapabileceği bina 2 tanedir. 225 m2'den küçük bir arsası olan vatandaş belediyeye bu amaçla hiç gelmesin; ruhsat alamaz. Geçici yapılanma koşullarının şartları bunlar. Bu 'geçici yapılanma koşulu' senin istediğin bir yere, örn: tarım arazisi üzerine bir bina yapabilme hakkı anlamına gelmiyor.”

Başkan, açıklamalarına devam etti: ”Biz şu an bu koşullar nedeniyle Sındı'da, Yazıköy'de, Kızlan'da, Emecik'te veriyoruz, hiç vermiyor değiliz. Cumalı ve Karaköy'de bu koşullar nedeniyle ruhsat vermeyi bakanlık kendisi durdurdu. Hızırsah, Mesudiye ve Yaka/Kumyer için sözlü olarak 'vermeyin' denmişti. Bu gidişimde ben ya bana da bir yazı verin ya da ben ruhsat vereceğim, dedim. Ver başkan, dediler.”

“Yaka'nın Palamutbükü bölgesinde de verecek misiniz?”

“Hayır. Orası için ayrı bir plan çalışması devam ediyor.”

Başkanın yanından ayrıldıktan sonra başkan aradı, “Zeytin Yasası nedeniyle zeytinlik alanlara, daha doğrusu tapuda 'zeytinlik' olarak işaretlenmiş yerlere kesinlikle 'imar durum belgesi' veremiyoruz” dedi.