Milas Belediyesi tarafından hazırlanan, Yahudi Kültürünü tanıtma, Yahudi Mezarlığı restorasyonu ve çevre düzenlemesi projeleri, 1 yıl önce hazırlanmış, Muğla Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından onaylanmış ve bu aydan itibaren ilk proje gereği Yahudi Mezarlığı restorasyonu işine başlanacak.

Milas Belediyesi tarafından hazırlanan, Yahudi Kültürünü tanıtma,  Yahudi Mezarlığı restorasyonu ve çevre düzenlemesi projeleri, 1 yıl önce hazırlanmış, Muğla Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından onaylanmış ve bu aydan itibaren ilk proje gereği Yahudi Mezarlığı restorasyonu işine başlanacak.

Milas'ta uzun süre yaşamış (Yahudilerin Milas'ta 2 bin yıldan beri yaşadığı tespit edilmiştir). Yahudilerin anılarına saygı gereği Milas Belediyesi'nin bu projesi çok değerlidir. Ancak İsrail'in Gazze'deki Filistinlilere uyguladığı zulüm ve soykırım nedeniyle sosyal medyada bazı açıklamalarla bu önemli projeler değersizleştirilmek istenmektedir.

          *

       Milas'ın en eski mahallesinden biri olan Hocabedrettin Mahallesi, Yahudi nüfusu en yoğun olduğu için halk arasında Yahudi Mahallesi olarak anılır.

       Benim baba evim de bu mahallede idi. İlkokula(Menteşe İlkokulu/ Milas Milli Eğitim Müdürlüğü yapıldı), Milas Ortaokulu'na ve Milas Lisesi'ne giderken hep tarihi Yahudi evlerinin ve Havra'nın(Yahudilerin ibadet yeri/ Sonra yıkılarak Milas Halk Eğitim Müdürlüğü Binası yapıldı). Önünden geçerdim. Bu tarihi evlerden birinin sütunları ve üstünde İbranice yazıtlı muhteşem kapısı yoldan geçenlerin hayranlıkla ilgisini çekmektedir ama evin bahçesi viranedir.

       Havra'nın karşısındaki evde, annem genç kızken Terzi Perla'nın çırağı olmuş, bir yıl içinde terziliği öğrenerek Milas'ta ve köylerinde aranan iyi bir terzi olmuştur.

       Hocabedrettin Mahallesi'nde( eski adıyla Yahudi Mahallesi'nde) yaşayan Yahudiler ve Türkler birbirleriyle uyum içinde, kültür ve geleneklerine saygı göstererek yaşamışlar. Milas'ta doğmuşlar, büyümüşler, iş sahibi olmuşlar, evlenmişler, yaşlanmışlar ve ölülerini Yahudi Mezarlığı'na defnetmişler.

       1948'de İsrail Devleti kurulunca, gönülleri Milas'ta kalarak İsrail'e gitmişler.

İsrail'den ve dünyanın her yerinden Yahudiler Milas'a gelerek mazideki anılarını canlandırıyorlar ve atalarının virane durumdaki mezarlarını ziyaret ediyorlar. Ama Milas’tan ayrılırken de hüzün içinde gidiyorlar.

          *

       Milas'ta çok uzun süre yaşayan Yahudilere vefa örneği olan bu projenin ilk aşaması; virane durumdaki Yahudi Mezarlığı'nın restorasyonunu ve daha sonra çevre düzenlemesini yapmak.

İkinci aşaması; Yahudi evlerinin restorasyonunu yapmak ve Yahudi kültürünü tanıtmak.

       Muğla, Büyükşehir Belediyesi olunca tüm mezarlıklar Büyükşehire bağlandı.

Milas Belediyesi'nin restore etmek istediği Yahudi Mezarlığı, Muğla Büyükşehir Belediyesi'nden 2 yıl önce devralınmış,

Bir yıl önce de hazırlanan proje, Muğla Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu'na gönderilmiş ve onaylanmış.

       Uzun yıllar süren ve başlama aşamasına giren bu değerli projelerin iki aydan beri süren savaş bahane edilerek engellenmesi kabul edilemez.

       Savaş yerine barış; vefasızlık yerine vefa; düşmanlık yerine kardeşlik ve dostluk kazansın