MEHMET ERDAL

Eski Datça'da kış aylarında da yaşamını devam ettiren 48 vatandaşın imzaladığı dilekçeyi Datça Belediyesi'ne teslim eden mahalle sakini Şermin İshakbeyoğlu ile Nesrin Aygün'e bu dilekçeyi neden verme gereği duyduklarını sordum.

İŞLETME SAHİPLERİ KURALLARA UYSUN

Eski Datça'nın sorunlarını tekrar hatırlatmak ve bunlara çözüm bulunmasını sağlamak için bu dilekçeyi veriyorlardı. Sezon başlamadan bu sorunların çözülmesi gerektiğini düşünüyorlardı. Daha önce verdikleri dilekçelere cevap gelmediği ve yaptırım güçleri olmadığını da gördüklerinden konuyu takip ediyorlardı. Özellikle gürültü konusunu çok önemli buluyorlardı. Alt yapı, yol, otopark sorunları... bunların da en acil bir şekilde sezon öncesi çözülmesi gerekiyordu. Yoksa işletmeci ile  yerleşik vatandaşlar birbirlerine gireceklerdi. İşletmelerin müzik yapmalarına karşı değillerdi; yapacaklardı ama kendilerine yetecek şekilde yapmaları gerekiyordu. Bütün mahalleye yayın yapmaları gerekmiyordu. Bangır bangır bağırtarak, gümbürdeterek mahallede yaşayanları rahatsız etmeye hakları yoktu. Özellikle gece saat 23.00-24.00 civarı müziğin sesini daha da arttırıyorlardı. Ayrıca, Eski Datça'ya gelenlerin araçlarını park edecekleri alanlar yoktu. Tuvalet yoktu. "Yüzlerce insan açık hava diskosunda nasıl ağırlanır?" diye soruyorlardı. Araçlar yolları kapatıyor, yollarda dans ediliyor, yollardan geçilemiyordu. Belediyeye ait otopark alanı işgal ediliyordu. Yollar ve o alan vatandaşın geçiş hakkı olan yerlerdi. "Belediye o yerden kira alıyormuş; tabii ki alsın ama yerleri belli olsun. Her işletme masasını, sandalyesini belediyenin gösterdiği alan içerisine koysun," diyorlardı. Fiiliyatta her yeri, yolları kapatıyorlar, yoldan geçilmiyordu.

"İşgaliye, aslında bir ceza” idi. İşletmeler işgaliyeyi ödeyip hak iddia ediyorlardı. "Kiraladım" diye düşünüyor ve vatandaşı o alandan geçirmiyorlardı. Bir de en büyük problem, eğer müzik kurallarını uygulayacaklarsa işletmelerin "bas" çalmamaları lazımdı. Eski Datça'nın ses haritası çok kötüydü; aşağıda duymadığınız kadar yüksek ses mahallenin yukarılarında duyuluyordu. Eski Datça'da yaşayanlar olarak bunu anlatmaya çalışıyorlardı. Eski Datça'nın topoğrafyası mahallede müzik yapmaya müsait değildi. Ses yollardan, ev aralarından yukarılara vuruyordu. Son olarak “Bizim derdimiz kurallara uyulsun, o kadar!” dediler.

48 imzalı dilekçede şu sorunlar ve çözüm yolları dile getirildi:

BELEDİYE GEREĞİNİ YAPMALIDIR

“Konu: Eski Datça sakinlerinin güncel sorunlarına ilişkin talepleridir.

Eski Datça Mahallesi sakinleri, 24 Şubat 2025 tarihinde yaptıkları toplantıda, 31.03.2024 sonrası dönemi ve sorunlarını değerlendirmişlerdir. Bu doğrultuda mahallemizin 2025 yılı turizm sezonu öncesinde ivedilikle giderilmesi gereken önemli konularını aşağıda tekrar dikkatinize sunuyoruz:

* Yerel seçimler öncesinde açıkça söz verilmiş olmasına rağmen, Eski Datça’da yaz aylarında yaşanan gürültü sorunu geçtiğimiz sezon da aynı şekilde devam etmiştir.

2025 Sezonunda artık işletmelerin bir çoğu müzik izin belgelerini temin etmiş durumdadır.

Mahalle sakinleri, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın denetim yetkisinin, Datça Belediyesi’ne devir işlemlerinin tamamlanması için gerekli talepleri iletecektir. Ancak, geçtiğimiz yaz yaşananlar nedeniyle, yetkinin Datça Belediyesi’nde olması konusunda mahalle sakinlerinin endişeleri bulunmaktadır. Zira 2024 yazında hiçbir işletmede müzik izni bulunmadığı halde gereken yaptırımların uygulanmasında çok gecikilmiş ve bu sürede yüksek sesle müzik yapan işletme sayısı her geçen gün artmıştır.

Kapatma uygulaması ise ancak sezon bittiğinde uygulanmıştır.

Bu nedenle, bayram tatili başlamadan tüm işletmelerle görüşülerek Eski Datça’da, Muğla Valiliği’nin 25.01.2024 tarihli kararı doğrultusunda hoparlörlerin nominal watt değerini geçmemesi gerektiği ve sub-bass kullanılmasına izin verilmeyeceği bildirilmeli, bu konuda Belediye’nin kararlığı gösterilmelidir.

Eski Datça’da işletme ruhsatı almak için Belediye’ye başvuru yapan işletme sahiplerine, Eski Datça’da bu tür faaliyete izin verilmeyeceği bildirilmelidir.

Sezon boyunca, mahalle sakinlerinin ihbarlarına mahal bırakılmadan denetimlerin sık ve düzenli yapılması, mükerrer para cezaları nedeniyle kapatma kararlarının da ivedilikle verilmesi gerekir. Zira işletmelerin hiçbiri henüz 2024 cezalarını dahi ödememiştir. Para cezası tanziminin işletmeler üzerinde hiçbir caydırıcı etkisi bulunmadığından, kapatma müeyyidesinin halkın güveni zedelenmeden uygulanması gerekmektedir.

* Eski Datça 1. Derece Kentsel Sit alanı ve Datça’nın en önemli turizm değeridir. Sürdürülebilir ve sorumlu bir turizm anlayışı doğrultusunda Eski Datça’nın dokusunun korunması öncelikli olmalıdır.

Ancak mevcut durumda sayıları giderek artan gazoz dolapları, buz dolapları, dondurma dolapları, mısır tezgahları, plastik keçiler gibi unsurlar, Eski Datça’da ciddi bir görsel kirlilik yaratmaktadır. Bu nedenle, Eski Datça’nın somut gerçeklerine uygun şekilde gerekli denetimlerin yapılmasını, sokaklara konulan, Eski Datça’nın dokusuna uymayan ve turizm değerini düşüren unsurlara izin verilmemesini bekliyoruz.

Diğer yandan yaz aylarında yaşayan bir mahalle olması nedeniyle, esnafımızın sokağa masa sandalye koyması gerekmektedir. Ancak, işletmelerin masa-sandalye işgal alanlarının kriterlerinin belirlenmesi, işgal edilen alanlardan tahsil edilmesi gereken işgal harçlarının tahsil edilmesi yanında, izin verilen işgal alanının dışına çıkan ihlallerin takibi ve giderilmesi gereklidir. İşgal harcı ödenmiş olması, izin verilenden daha fazla alana taşmayı meşru kılmamaktadır. Aksi durum; Eski Datça sokaklarının, işgaliye bedeli ödendiği gerekçesiyle, gelişi güzel şekilde işgal edilmesi sonucunu doğurur.

* Turların en önemli durağı olan mahallemizde, yaz aylarında park halindeki otobüsler nedeniyle sokaklara giriş yapılamamaktadır. Mahalle sakinlerinin kendi araçları için dahi yeterli park yeri bulunmayan Eski Datça’da, olası otopark alanlarının, tur otobüslerinin park alanı olarak tahsisi doğru değildir.

* Eski Datça’daki tarihi ve görsel dokuya tezat, bazı bölümlerinde araç kullanımına ve yürümeye dahi engel olan kötü durumdaki yolların, Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu şartlarına uygun bir şekilde yenilenmesi gerekmektedir. Özellikle Müzreki sokak ve Güllüce sokaklardaki üst yapı acil olarak düzenlenmelidir.

* Mahalledeki çöp konteynerlerinin sayısı yetersizdir, bu konteynerlerin artırılması ve bulundukları yerlerin düzenlenmesi gerekmektedir. Ayrıca, atık ayrıştırma kutularının konulması ve işletme ve  konut çöplerinin ayrı ayrı yerlerde toplanması sağlanmalıdır.

Datça’nın en değerli turistik değerlerinden olan Eski Datça’nın layık olduğu şekilde korunabilmesi, mahalle sakinleri ile esnafın karşı karşıya kalmadan huzur içinde yaşayabilmesi için Belediyemizin yer verilen konularla ilgili gereğini yerine getirmesini talep ederiz.

Eski Datça Mahalle sakinleri.”