NEVZAT ÇAĞLAR TÜFEKÇİ

Sarıçay Köprüsü, 90 metre uzunluğunda, 6 metre genişliğinde ve 10 gözden oluşmaktadır. Milas-İzmir Karayolu üzerindedir. Yedi göz özelliklerini korumakta olup, temelleri olan üç göz ise yeniden inşa edilmiş, yedi göz için de sağlamlaştırma çalışmaları yapılmıştır.

Milas’ın içinden geçen yaklaşık 6 kilometre uzunluğundaki Balavca deresinin de kışın sularının aktığı Sarıçay Deresi üzerinde bulunan tarihi köprü, restore edilmesi amacıyla 2020 yılında Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü tarafından ihale edilmişti. Köprünün aslına uygun restore edilmediği, sanki yeni bir köprü inşa edilmiş denilerek, uzmanlar ve vatandaşlar köprünün bu haline tepki gösterdiler. Arkeolog Ömer Faruk Yavaşçay, “Yapı o eski özgün dokusunu kaybedip yeni baştan yapılmış. Eser sanki yeni açılmış bir köprü görünümüne bürünmüştür,” dedi.

Muğla Yenigün’den Esma Turan’ın haberinde, tarihi köprüde yapılan restorasyon çalışmasının, köprünün eski halini yansıtmadığı için tepkiler geldiği ifadeleri yer aldı.

17 Eylül’de bir dizi ziyaret için Muğla’ya gelen Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu da Sarıçay Köprüsü’nü ziyaret etmiş ve köprünün fotoğraflarını, “Neydi, Ne oldu?” diye paylaşmıştı.

ARKEOLOG DEĞERLENDİRMESİ VE VENEDİK TÜZÜĞÜ

Karaismailoğlu’nun köprü ziyareti sonrası sosyal medya hesabından açıklamalarda bulunan Arkeolog ve Tarihi Eser Fotoğrafçısı Ömer Faruk Yavaşçay ise köprünün tarihi dokusuna uygun restore edilmediğini ve bölgeye yapılan yolun, tarihi köprünün silüetini bozduğunu belirtti. Arkeolog Yavaşçay, konuya ilişkin şunları söyledi:

“Ulaştırma ve Altyapı bakanının ziyareti esnasında köprünün son halini paylaşması ile birlikte derin bir üzüntü yaşadım. Yapı o eski özgün dokusunu kaybedip yeni baştan yapılmış. Eser sanki yeni açılmış bir köprü görünümüne bürünmüştür. Bu durum fotoğraflarda da çok net bir şekilde gözükmektedir. Kendine has ilgi çekici görüntüsü ve insanın bakınca yüzyıllar öncesinden kalmış olduğunu anlamasını sağlanan renk tonu yok edilmiştir.

Tarihi eserlerinin korunmasında Dünya da Anayasa gibi kabul edilen Venedik Tüzüğü’nün 6. maddesinde ‘Kütle ve renk ilişkilerini değiştirecek hiçbir yeni eklentiye, yok etmeye ya da değiştirmeye izin verilmemelidir’ diye belirttirmektedir. Yapılan bu çalışma Venedik Tüzüğü’nün 6. maddesinin tam tersidir. Ayrıca yanından geçen yolda tarihi köprünün silüetini bozmaktadır. Bu yolun yerin altından geçirilmesi gerekmektedir.

Venedik Tüzüğü’nün 13. maddesinde ise ‘Eklemelere ancak yapının ilgi çekici bölümlerine, geleneksel konumuna, kompozisyonuna, dengesine ve çevresiyle olan bağıntısına zarar gelmediği durumlarda izin verilebilir’ diye belirtilmektedir. Bu durumda 13.maddeye göre de tam tersi bir çalışma yapılmış oluyor. Sonuç olarak 1600 yıllık o eski köprü artık bildiğimiz gibi değil.”

BAZI MİLASLILAR TEPKİLERİNİ ŞÖYLE DİLE GETİRDİ

İlhan Özkan: Şimdilik tarihi olmasa da 1000 yıl sonrasını düşünün beyler...

Mehmet Zührap Aksoy: Hep rant öncelik olunca, tarihin hiç önemi yok.

Esat Dönmez: Bu iş olmamış, tarihi yapısı bozulmuş, yazık...

Ersin Yeniceli: Bunların amacı restorasyon değil ki birilerine beton ihalesi verip rant sağlamak. Dostlar alış verişte görsün, garipler de ne güzel deyip alkışlasın dursun bakalım.  Gülüyoruz ağlanacak halimize. Anıtlar kurulu, okey kurulu olmuş.

Ayşe Temiz: Karayollarının işi yol yapmaktır. Kaldı ki o yolları bile çöküyor. Karayolları elini restorasyondan çek. Rezalet. Ayıptır.

İsmail Semerci: Şaşırmamak gerek.

Serdar Murat Sarı: Gümüşkesen sonrası bu da sıvaması artık. Siz bir de Muğla yolunda Beypınarı civarındaki taş köprüleri görün.

Mehmet Yağcı: Nereden buluyorlar bu iş bilmezleri? Yazık olmuş köprü ve Gümüşkesen anıtına.

Mehmet Kara: Yazık ve ayıp olmuş

KÖPRÜNÜN TARİHÇESİ

Uzmanlar, Sarıçay Köprüsü’nün Roma / Doğu Roma döneminden başlamak üzere 3 farklı dönem geçirmiş bir köprü olduğunu söylemektedir. Tarihi köprünün 600 yılı aşkın süredir ayakta olduğunu belirten uzmanlar; Köprünün yapımı için, Roma / Doğu Roma dönemi ilk başlangıç tarihi olarak geçiyor. 14. yy Beylikler döneminde ikinci bir onarım ve yapım gördüğü anlaşılmakta. Köprü 40 yıl öncesine kadar kullanılıyordu.