'Zifiri karanlık' sözünü, göz gözü görmeyen, koyu karanlık gece için kullanırız.

     Okula giden öğrenciler ve çalışan insanlar işyerlerine maalesef yaz saati uygulaması nedeniyle zifiri karanlıkta gidiyorlar. Bilhassa ıssız yerlerde yürüyen çocuklar, kadınlar uyku hali ve korku içinde yürümektedirler.

     **

     Peki, ' Yaz ve Kış Saati Uygulaması' nedir?

     Türkiye, 30- 45 Derecelik Doğu Boylamları

(Meridyenleri) arasında yer alır.

      Kocaeli üzerinden geçen 30 derecelik meridyen, Iğdır'da geçen 45 derecelik meridyen olduğu için ülkemizde 19 tane meridyen vardır.

      Her meridyen arasında 4 dakikalık zaman farkı olduğu için ülkemizin doğusu ile batısı arasında 76 dakikalık (1 saat, 16 dakika)  zaman farkı vardır. Güneş Iğdır'da saat 07:00' de doğarsa Kocaeli'nde 08:16'da doğar.

     Özellikle ezan, namaz saatlerinde, iftar vakitlerinde bu saat farkını hissederiz.

     Türkiye'nin doğusunda yaşayanlar daha erken orucunu açarken batısında yaşayanlar daha geç oruç açarlar.

     Dünyada ve ülkemizde gün ışığından daha çok yararlanmak için yazın 'Yaz Saati Uygulaması' yapılmaktadır.

     Tarihçe

     Modern yaz saati uygulama projesi,

Yeni Zelandalı böcek bilimci George Vernon Hudson'a ve İngiliz müteahhit William Willet'e atfedilir.

       Hudson, 1895'te yazdığı bir makalede gün ışığından daha çok yararlanmak için 2 saatlik bir ayarlama yapılmasını tavsiye etmiştir.

     Yaz saati uygulaması ilk kez 1916 yılında, Almanya'nın 1. Dünya Savaşı'ndaki müttefikleri ve bu ülkelerin işgal ettiği topraklarda, savaş zamanında kömür kaynaklarını daha verimli kullanmak amacıyla başladı. Sonra birçok Avrupa ülkesi ve Rusya yaz saati uygulamasını başlattı. ABD ise 1918'de uygulamayı kabul etti.

     Türkiye'de 26 12.1925 Tarih ve 697 sayılı "Günün Yirmi Dört Saate Taksim'e Dair Kanunu"n yasalaşmasıyla 'Yaz Saati Uygulaması' varlığının tartışılmaya başlandığı düşünülmektedir.

     1 Temmuz 1940 tarihinde yürürlüğe giren Bakanlar Kurulu kararıyla uygulama resmen başladı. 1952- 61 yılları arasında uygulama askıya alındı. 1962-65 yılları arasında uygulandı.  Aynı şekilde 1965- 72 yılları arasında uygulama yine askıya alındı.

1973- 78 ve 1985-2016 yılları arasında tüm ülke çapında uygulandı.

     'Kış Saati Uygulaması'nın kaldırılması 2012'de gündeme geldi. DSP Bursa eski Milletvekili Ali Rahmi Beyreli, yeni düzenleme ve artacak saat farkının Avrupa ile ticari, ekonomik ilişkileri zedeleyeceğini savunarak şunları söylemişti:

" Bu değişikliklerdeki asıl amaç ise, Suudi Arabistan saat dilimini kullanarak, namaz saatlerini Mekke ve Medine'ye göre ayarlamaktır. Ben ôteden beri referansın Suudi Arabistan olduğunu söylüyorum. Zaman kullanım açısından Suudi Arabistan'a tam uyum amaçlanıyor. Bundan sonraki adım da, tatil gününün Pazar yerine Cuma'ya alınması olabilir.

     8 Eylül 2016 tarihinde Türkiye'de 'Yaz Saati Uygulaması'nın her yıl, yıl boyunca uygulanmasına karar verildi. Yani bundan sonra 'Kış Saati Uygulaması'na geçilmeyecekti.

     Danıştay, 697 sayılı yasaya göre Bakanlar Kurulu'nun böyle bir karar vermeye yetkisi olmadığı gerekçesiyle 14 Eylül 2017'de kararın yürütmesini durdurdu.

     23 Ekim 2017 tarihli Bakanlar Kurulu kararı ile 'Yaz Saati Uygulaması’nın 28 Ekim 2018'e kadar yıl boyunca devamına karar verildi. 3 Ekim 2018 günü sürekli 'Yaz Saati Uygulaması'nda kalınmasına karar verildi.

          2016 yılında beri gün ışığından daha çok yararlanmak ve enerji tasarrufu amacıyla yaz ve kış uygulanan 'Yaz Saati Uygulaması' nedeniyle öğrenciler okullarına,  çalışanlar işyerlerine zifiri karanlıkta gidiyor... Göz gözü görmüyor.

     Geçtiğimiz yıllarda servisten indiği sırada karanlıkta çukura düşüp ölen, köpeklerin ve sapıkların saldırısına uğrayan öğrenciler ve kadınlar oldu.

     Peki, ülkemizde kalıcı 'Yaz Saati Uygulaması'na niçin geçilmişti?..

     Gün ışığından daha fazla yararlanmak ve enerji tasarrufu yapmak amacıyla.

     Peki, enerji tasarrufu yapılabildi mi?

     Enerji Bakanı Fatih Dönmez, "2016'dan 2021'e kadar

5 yılda 6.8 milyar kilovatsaat(kWh)tasarruf yapıldı. 6 yıllık tasarruf ise 6.8 milyar kilovatsaat ve bunun karşılığında 5.94 milyar TL'lik tasarruf yapıldı" dedi. Bakanın ifadesine göre 5 ve 6 yıllık elektrik tasarrufu aynı şekilde ifade ediliyor.

     Bakan Dönmez, ayrıca saat değişimlerinin getirdiği kaygı, stres, depresyon gibi olumsuzlukların sabit saat uygulamasında daha az yaşanacağı iddiasında bulundu.

     'Kış Saati Uygulaması'nın kaldırılması nedeniyle saatler geri alınmadığı için aileler sabah çok erken kalkarak, doğalgazı ve elektrikli ısıtıcıları kullanarak daha çok elektrik israfı yapmaktadır.

     Ayrıca karanlıkta uyanmak, okula ve işyerine zifiri karanlıkta gitmek daha çok stres, kaygı ve korku yaratmaktadır.

     Devlet, geleceğin garantisi olan çocukların iyi ve verimli bir eğitim alması için...

     Öğrencilerin ve ailelerinin rahat, huzurlu ve mutlu olması için...

     Çalışan insanların ve özellikle kadınların can güvenliği için ' Kış Saati Uygulaması’na geçmesi gerekmektedir.

      Devletin yaptığı enerji tasarrufu; öğrencilerin, ailelerinin ve çalışanların yaşadığı stres, kaygı, korkuların bedeli olmamalıdır.

     Yaz Saati Uygulamasından vazgeçilmesi ve bu konuda Meclis araştırması yapılması önergesi bir hafta önce AKP- MHP oylarıyla reddedildi. AKP İstanbul Milletvekili Nevzat Şatıroğlu, " Yaz Saati Uygulamasından geri adım atmayız"  açıklamasını yaptı.(**)

     45 Derecelik Doğu Meridyeni esas alındığı için ülkemizle Suudi Arabistan, Irak, İran ile hiç bir saat farkı olmuyor. Ama Avrupa ülkeleri ile saat farkı daha da artıyor.

     Hükümet, halkının isteklerini dikkate almalı; yazın 'Yaz Saati Uygulaması'na, kışın da 'Kış Saati Uygulaması'na geçmelidir. Aksi takdirde birkaç nesil yok olacak.

     Hükümet alacağı bir kararla zifiri karanlıkta okula giden milyonlarca öğrenciyi, ailelerini ve işe giden herkesi gün ışığına kavuşturmalıdır.

     6 yıldan beri yaşanan zulüm sona ersin...

     Yönetimler halkının istekleriyle uyum içinde olmalıdır...

     Halkının huzur, refah ve mutluluğunu sağlamalıdır.

Kaynakça:

- 1 Aralık 2022 Tarihli Sözcü Gazetesi

- Sözcü.com.tr

- Wikipedia

- Odatv4 web sitesi